Αγώνας δρόμου, αλλά και ανησυχία στο κόκκινο σε όλη τη χώρα

Την άκρως ανησυχητική κατάσταση που επικρατεί στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις της χώρας αποτυπώνουν τα ρεπορτάζ των ανταποκριτών της “ΥΧ” σε επτά παραγωγικές περιφέρειες. Ο βαθμός αποτελεσματικότητας των επιμέρους περιφερειών διαφέρει, όχι μόνο λόγω της κρισιμότητας του προβλήματος, αλλά και της διοικητικής ετοιμότητας της κάθε περιφέρειας. Σε κάθε περίπτωση, η απόσταση που πρέπει να διανυθεί είναι μεγάλη έως ότου οι περιφέρειες να είναι σε θέση να θωρακίσουν την κτηνοτροφία του τόπου μας.

Αν. Μακεδονία-Θράκη

Με την εμφάνιση κρούσματος στην ευρωπαϊκή Τουρκία τον Ιούνιο 2015, η Διεύθυνση Κτηνιατρικής κατέθεσε αίτημα στην ΕΕ μέσω του ΥΠΑΑΤ για προληπτικούς εμβολιασμούς στον Έβρο. «Το αίτημα δεν εγκρίθηκε και στις 21 Αυγούστου επιβεβαιώθηκε το νόσημα στο Δέλτα του Έβρου. Άρχισε ένας αγώνας δρόμου να εξασφαλίσουμε τις πρώτες 8.500 δόσεις εμβολίων με χρήματα των κτηνοτρόφων, γιατί το υπουργείο αδυνατούσε να κάνει κεντρική προμήθεια». Ακολούθως, η ΠΑΜ-Θ προμηθεύτηκε 45.800 δόσεις με δαπάνη των ΠΕ και άλλες 39.500 με δαπάνη των κτηνοτρόφων. Επίσης, 11.000 δόσεις απεστάλησαν από το υπουργείο, 3.000 αγοράστηκαν από γαλακτοβιομηχανίες και στις αρχές του 2016 προμηθεύτηκαν άλλες 9.750 δόσεις με πιστώσεις της περιφέρειας.

Από τις 5 Σεπτεμβρίου 2015 μέχρι σήμερα εμβολιάστηκαν όλα τα ενήλικα και οι γεννηθέντες μόσχοι άνω των τεσσάρων μηνών (117.500 εμβολιασμοί). Η ΠΑΜ-Θ διαθέτει 63.000 δόσεις, τρέχει η προμήθεια 75.000 δόσεων, με πιστώσεις της, και μ’ αυτές καλύπτονται οι ανάγκες μέχρι τα μέσα του 2017. Για την αντιμετώπιση του νοσήματος θανατώθηκαν άμεσα όλα τα προσβεβλημένα κοπάδια. Στην περιφέρεια σφάχτηκαν 5.060 ζώα, εκ των οποίων 4.230 στον Έβρο. Τέλος, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Υγείας, έγιναν εκτεταμένοι ψεκασμοί σε περιοχές υψηλού κινδύνου, με μεγάλες υδατοσυλλογές, αλλά και σε ατομικές εκτροφές, για τη μείωση των εντόμων φορέων, παράλληλα με την κουνουποκτονία.

• Μαρία Αμπατζή

Κεντρική Μακεδονία

Σύμφωνα με την ενημέρωση από τον αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας και σχετικό έγγραφο της Γενικής Δ/νσης Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, τα Τοπικά Κέντρα Ελέγχου της Ασθένειας και με τη συνδρομή του Τμήματος Υγείας Ζώων, όπου απαιτήθηκε, έλαβαν τα απαραίτητα μέτρα επιτήρησης των εκμεταλλεύσεων. Ωστόσο, όπως αναφέρεται στο σχετικό έγγραφο, υπήρξαν παράγοντες που υπονόμευσαν την έγκαιρη εφαρμογή των απαραίτητων μέτρων και του εμβολιασμού εκ μέρους των αρμόδιων κτηνιατρικών υπηρεσιών.

Μεταξύ αυτών, αναφέρονται η καθυστέρηση πληρωμής των λειτουργικών δαπανών για τη θανάτωση και την υγειονομική ταφή των ζώων για την ευλογιά, που υπονόμευσε την έγκαιρη ανεύρεση των φορέων υλοποίησης αυτών των έργων για την ΟΔΒ, η αντίδραση κτηνοτρόφων στην ενδεχόμενη εφαρμογή περιοριστικών μέτρων λόγω εμβολιασμού στις ΠΕ, που δεν είχαν θετικά κρούσματα, οι πολύπλοκες νομικές διαδικασίες για την προμήθεια εμβολίων που καθυστέρησαν τον εμβολιασμό. Σημαντικός παράγοντας υπήρξε και η μείωση του αριθμού των υπηρετούντων κτηνιάτρων στην ΠΚΜ.

Άλλος παράγοντας ήταν η μη έγκαιρη δήλωση της ασθένειας σε ορισμένες περιπτώσεις, κυρίως από ιδιοκτήτες αγελαίων εκτροφών, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Οι θετικές εστίες της νόσου που εντοπίστηκαν είναι συνολικά ανά ΠΕ οι εξής: ΜΕ Θεσ/νίκης 7, ΠΕ Ημαθίας 14, ΠΕ Κιλκίς 1, ΠΕ Πέλλας 18, ΠΕ Σερρών 44 και ΠΕ Χαλκιδικής 21. Δεν εμφανίστηκε κανένα κρούσμα στην ΠΕ Πιερίας. Οι εμβολιασμοί έχουν ολοκληρωθεί σε όλα τα ζώα των εκμεταλλεύσεων στις ΠΕ Θεσ/νίκης, Χαλκιδικής, Κιλκίς, Σερρών, Πιερίας, Ημαθίας.

• Αφροδίτη Χρυσοχόου

Θεσσαλία

Επειδή δεν υπήρχε έγκριση από την ΕΕ, αποφασίστηκε η περιφέρεια να έχει ρόλο συντονιστή και το κόστος προμήθειας των εμβολίων να επιβαρύνει τους παραγωγούς. Στις 7 Ιουλίου ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί στη Θεσσαλία. Στη Λάρισα παραγγέλθηκαν και έγιναν 25.000 εμβόλια (επί συνόλου καταγεγραμμένων βοοειδών 63.000), ενώ στα Τρίκαλα σημαντική ήταν η συμβολή ιδιώτη κτηνιάτρου, ο οποίος ανέλαβε τα διαδικαστικά, παρήγγειλε και πλήρωσε ο ίδιος 7.000 εμβόλια (επί συνόλου 50.000). Προ ημερών ολοκληρώθηκαν οι 2.500 εμβολιασμοί βοοειδών στη Μαγνησία (26.000 είναι καταγεγραμμένα) και 1.500 στην Καρδίτσα (11.000). Η Κτηνιατρική Υπηρεσία της περιφέρειας διατηρεί και συντηρεί λογιστικό αρχείο, με βάση τις παραγγελίες των εμβολίων από τους παραγωγούς, ώστε να συμπληρώσει το ηλεκτρονικό δελτίο εμβολιασμού και να το αποστείλει στο ΥΠΑΑΤ. Το πρόβλημα που υπάρχει στη Θεσσαλία είναι ότι αρκετά ζώα, που ανήκουν στη γεωγραφική της περιφέρεια, το καλοκαίρι βόσκουν στα λιβάδια των Γρεβενών και γενικότερα της Πίνδου.

Οι εμβολιασμοί έγιναν τόσο από κτηνιάτρους του Δημοσίου, όσο και από ιδιώτες. Από τη στιγμή που πλήρωσαν οι βοοτρόφοι, οι ίδιοι αποφάσισαν και ποιος θα το κάνει. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Συνεταιρισμός ΘΕΣγάλα παρήγγειλε για λογαριασμό των μελών του τα εμβόλια, ενώ δώρισε μια μεγάλη παρτίδα εμβολίων και στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας πραγματοποίησε δεκάδες συσκέψεις με τους συλλόγους των βοοτρόφων-αγελαδοτρόφων και εξέδωσε πολλές ανακοινώσεις, στις οποίες αναφέρονταν συμβουλές και παρέχονταν αναλυτικά στοιχεία για την πορεία της νόσου και τον τρόπο αντιμετώπισής της (εκτός από τους εμβολιασμούς, δινόταν ιδιαίτερη βαρύτητα και στις συνθήκες υγιεινής του κοπαδιού).

•  Γιώργος Ρούστας

Στερεά Ελλάδα 

Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα επίσημα στοιχεία, στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας δεν έχουν παρουσιαστεί κρούσματα της οζώδους δερματίτιδας. Η έλλειψη επιστημονικού προσωπικού κτηνιάτρων, ζωοτεχνών κ.ά. ειδικοτήτων δυσχεραίνει σε κάποιον βαθμό την πρόληψη και, παράλληλα, την προστασία του ζωικού κεφαλαίου της περιφέρειας. Τα Τοπικά Κέντρα Ελέγχου Ασθένειας διοργανώνουν και πραγματοποιούν εκπαιδευτικά προγράμματα ενημέρωσης στους κτηνιάτρους και τους κτηνοτρόφους.

Η ενημέρωση έγινε και στο προσωπικό των σφαγειοτεχνικών εγκαταστάσεων, στους εκπροσώπους των ζωεμπόρων κ.λπ. Προκειμένου να ενταχθούν οι περιφερειακές ενότητες σε εμβολιακό καθεστώς, θα πρέπει να αποστείλει το υπουργείο έγγραφο για την ένταξη στον υποχρεωτικό εμβολιασμό και κατόπιν να εκδοθεί απόφαση χαρακτηρισμού ως ζώνης επιβολής περιορισμών, για την ΟΔΒ, λόγω υποχρεωτικού εμβολιασμού. Η μέχρι τώρα απόφαση αφορά την ΠΕ Ευρυτανίας και ο εμβολιασμός θα ξεκινήσει στις αρχές Σεπτεμβρίου. Από το τμήμα Κτηνιατρικής Ευρυτανίας έχουν παραληφθεί 2.000 δόσεις εμβολίου κατά της ΟΔΒ και από το τμήμα της ΠΕ Φθιώτιδας 2.500.

Για το τμήμα της ΠΕ Φωκίδας έχουν προβλεφθεί 2.500 δόσεις εμβολίου, ενώ για τις άλλες περιοχές δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί οι αναγκαίες ποσότητες. Δέσμευση της περιφέρειας είναι να καλύψει το σύνολο των εμβολίων ακόμα και με δικές της δαπάνες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Περιφέρειας Στερεάς η ΠΕ Φωκίδας έχει 10.500 ζώα, η ΠΕ Φθιώτιδας 11.000, η ΠΕ Βοιωτίας 8.500, η ΠΕ Ευρυτανίας 5.000 και η ΠΕ Εύβοιας 4.000. Πρόβλημα ελέγχου υπάρχει με τα ελευθέρας βοσκής και τα μετακινούμενα ζώα, καθώς ο τρόπος βόσκησης και το δύσβατο των περιοχών δυσχεραίνει την όλη διαδικασία.

• Γιάννης Σάρρος

Δυτική Ελλάδα

Μετά την εμφάνιση κρούσματος της νόσου στην Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας τέθηκε σε ισχύ το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης και ορίστηκαν ζώνες επιβολής μέτρων.

Ζώνη Προστασίας (σε ακτίνα 3 χλμ. γύρω από τη μολυσμένη εκτροφή) και Ζώνη Επιτήρησης (σε ακτίνα 25 χλμ. γύρω από τη μολυσμένη εκτροφή). Σύμφωνα με την προϊσταμένη της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, Χαρίκλειας Οικονόμου, στις περιοχές αυτές έχουν επιβληθεί περιορισμοί στη μετακίνηση των βοοειδών.

Πριν από λίγο καιρό, υπήρξαν πληροφορίες ότι ένα κοπάδι άρρωστων ζώων έχει κλαπεί από την Ημαθία και αναζητείται σε οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας. Όπως μας εξηγεί η κα Οικονόμου, το σχετικό έγγραφο απεστάλη για γνωστοποίηση της πληροφορίας προς τις Τοπικές Κτηνιατρικές Αρχές και πιθανούς εμπλεκομένους, όπως σφαγεία, τεμαχιστήρια κ.λπ. Σε ό,τι αφορά τους εμβολιασμούς, στο πλαίσιο περιορισμού του νοσήματος και οι τρεις Περιφερειακές Ενότητες έχουν οριστεί ως ζώνες υποχρεωτικού εμβολιασμού και ο εμβολιασμός των ζώων βρίσκεται σε εξέλιξη.

Στις Περιφερειακές Ενότητες Ηλείας και Αχαΐας, το 50% του ζωικού κεφαλαίου έχει εμβολιαστεί. Παράλληλα, στην Περιφερειακή Ενότητα Αιτωλοακαρνανίας ο εμβολιασμός των ζώων βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ υπάρχει αδυναμία εμβολιασμού των αγελάδων σε αγελαία μορφή που βρίσκονται στα βουνά και είναι δύσκολος ο εντοπισμός τους. Ο εμβολιασμός σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες συνεχίζεται από κτηνιάτρους του Δημοσίου, αλλά και ιδιώτες, καθώς τα χρονοδιαγράμματα εμβολιασμού είναι ασφυκτικά.

«Η εκπαίδευση των κτηνιάτρων είναι δεδομένη από τη Σχολή που αποφοίτησαν, ενώ κάποιοι εξ αυτών συμμετείχαν και σε εκπαιδευτικές ημερίδες που διοργανώθηκαν με πρωτοβουλία της Διεύθυνσης της Υγείας των Ζώων του ΥΠΑΑΤ, οι οποίοι στη συνέχεια μεταλαμπάδευσαν τις γνώσεις τους και στους λοιπούς συναδέλφους», τονίζει η κα Οικονόμου.

• Νικολέτα Τζώρτζη

Πελοπόννησος

Με χαρακτηριστικά αργούς ρυθμούς εξελίσσεται το πρόγραμμα εμβολιασμού των βοοειδών για την πρόληψη της οζώδους δερματίτιδας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Ο μέσος όρος εμβολιασμού δεν ξεπερνά το 15% του ζωικού κεφαλαίου, ενώ στην Αργολίδα δεν έχει ξεκινήσει, αφού ακόμα περιμένουν τα εμβόλια. Πιο συγκεκριμένα, στην Αρκαδία, όπως μας ενημέρωσε η Σοφία Σταματοπούλου, που είναι και προϊσταμένη όλων των κτηνιατρικών υπηρεσιών της Περιφέρειας Πελοποννήσου, αυτήν τη στιγμή έχουν εμβολιαστεί περίπου 1.000 ζώα, ποσοστό 50% του υπάρχοντος ζωικού κεφαλαίου, ενώ η εκπαίδευση των κτηνιάτρων επικεντρώνεται στο ενημερωτικό υλικό που έχει εκδώσει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Οικονομίας.

Αυτή την εβδομάδα ξεκίνησε ο εμβολιασμός στη Μεσσηνία, όπως μας ενημέρωσε ο προϊστάμενος της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας, Περικλής Παπαδόπουλος, που μας επεσήμανε ότι μέχρι το τέλος της εβδομάδας αναμένεται να εμβολιαστούν περίπου 300 ζώα με δύο κτηνιάτρους που έχουν αναλάβει τον εμβολιασμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι «στα χαρτιά» το ζωικό κεφάλαιο που χρήζει εμβολιασμού είναι 5.000 ζώα! Από την Κορινθία, ο προϊστάμενος, Σταμάτης Ραβάνης, μας ενημερώνει ότι «στην Κορινθία υπάρχουν 250 επιχειρήσεις εκμετάλλευσης βοοειδών και το συνολικό ζωικό κεφάλαιο φτάνει τα 1.200 βοοειδή. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει εμβολιασμοί στο 15%-20% και ελπίζουμε ότι οι εμβολιασμοί θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Σεπτέμβρη».

Περίπου 800 εμβόλια, που αντιστοιχούν περίπου στο 10% του ζωικού κεφαλαίου, έχουν γίνει στην Περιφερειακή Ενότητα Λακωνίας, μας δήλωσε η κα Χρυσή Τσιάλτα-Στρατηγάκου, προϊσταμένη της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας. Όπως η ίδια επεσήμανε, «η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση έγινε μέσα από οργανωτικές ημερίδες που έλαβαν χώρα σε διάφορα σημεία της Λακωνίας, όπως στο Γύθειο και στη Σπάρτη». Τέλος, η προϊσταμένη της Κτηνιατρικής υπηρεσίας στην Αργολίδα, Αγγελική Θεοδώρου, μας ενημέρωσε ότι έχουν παραγγείλει 2.400 εμβόλια, τα οποία και περιμένουν…

• Γιώργος Αργυρίου

Κρήτη

Όπως επεσήμανε ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής, Ζαχαρίας Σωμαράς, δεν έχει υπάρξει κάποιο κρούσμα που να τους ανησυχήσει. «Η ενημέρωση είναι συχνή από εμάς προς κτηνιάτρους, αλλά και κτηνοτρόφους. Θα πρέπει όλοι να γνωρίζουν τι συμβαίνει, όχι γιατί φοβόμαστε ότι θα έχουμε κρούσμα, αλλά γιατί με τον τρόπο αυτόν, έστω και προληπτικά, βοηθάμε, σε περίπτωση που κάτι διαφορετικό προκύψει και που δεν μπορεί να προβλεφθεί». «Η μοναδική περίπτωση να υπάρξει κάποιο κρούσμα είναι σε κάποιο ζώο που μεταφέρεται στην Κρήτη για πάχυνση ή σφαγή. Εκεί, οι έλεγχοι θα πρέπει να είναι και είναι αυστηροί», εξήγησε η αρμόδια αντιπεριφερειάρχης για θέματα Αγροτικής Ανάπτυξης, Θεανώ Βρέντζου.

• Κάλια Πετσαλάκη