Ροδάκινο: Αγώνας δρόμου, επιβίωσης και… αποζημίωσης

Εντός του Αυγούστου επιδιώκεται να ολοκληρωθεί το πόρισμα της νεοσυσταθείσας επιτροπής για το αν μπορούν ή όχι να ενταχθούν οι ζημιές από το ροδάκινο στον κανονισμό του ΕΛΓΑ. Αγροτοσυνδικαλιστές, συνεταιριστές, μεταποιητές και κυβερνητικοί βουλευτές, έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου με συσκέψεις, συναντήσεις και διαβουλεύσεις με στόχο τη σωτηρία του ροδάκινου, των γεωργών αλλά και της εγχώριας βιομηχανίας.

Η τιμή του προϊόντος –επιτραπέζιου αλλά και συμπύρηνου– έχει καταρρεύσει και, όπως παραδέχονται άπαντες, είναι χειρότερη χρονιά ακόμη και μετά το εμπάργκο με τη Ρωσία, αφενός διότι υπήρξε υπερπαραγωγή, αφετέρου γιατί η κακοκαιρία έπληξε σφοδρότατα την ηρτημένη παραγωγή, λίγο πριν τη συγκομιδή.

Κυβερνητικές συσκέψεις και ανεύρεση άλλης αγοράς

Τα δομικά προβλήματα στην αγορά ροδάκινου έχουν δημιουργήσει εντάσεις και στο κυβερνητικό στρατόπεδο, αφού βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ από Ημαθία, Πέλλα, Κοζάνη κ.ά. στηρίζουν ανοιχτά την άποψη ότι οι ζημιές αυτές εντάσσονται στον κανονισμό του ΕΛΓΑ. Η Θεοδώρα Τζάκρη και οι Χρήστος Αντωνίου, Γιώργος Ουσουρζίδης και Γιάννης Σηφάκης βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με Αχαρνών – ΕΛΓΑ και ζητούν να υπάρξει μέριμνα για τους ροδακινοπαραγωγούς αλλά και σχεδιασμός για άνοιγμα σε νέες αγορές, χρηματοδοτικά εργαλεία από την κοινότητα κ.λπ. Μέτρα ζήτησε και ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Καρασμάνης.

Η ένταση του φαινομένου λόγω της κακοκαιρίας, που σημειώθηκε από τις 15 έως τις 17 Ιουλίου, δημιούργησε τεράστια προβλήματα. Τοπικοί γεωπόνοι αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Οι ποικιλίες που βρίσκονταν κοντά στη συγκομιδή είχαν υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα (στερεά διαλυτά 10-15°Brix). Το νερό, εξαιτίας της πολυήμερης διαβροχής των καρπών, πέρασε ωσμωτικά, σπάζοντας τα ανώτερα κύτταρα της σάρκας και προκάλεσε αποκόλληση της επιδερμίδας, η οποία οδήγησε σε ζάρωμα / μουμιοποίηση του φλοιού των καρπών».

«Δίνονται ακόμη και ατιμολόγητα»

Η τιμή του προϊόντος, λένε παραγωγοί από την Ημαθία και την Πέλλα, έχει καταρρεύσει, σε σημείο να δίνονται ακόμη και «ατιμολόγητα». «Στο επιτραπέζιο ροδάκινο, η τιμή που δίνεται είναι κοντά στα 10-20 λεπτά το κιλό, ενώ δράμα ζουν οι παραγωγοί που δίνουν για χυμοποίηση. «Το ροδάκινο ήρθε και το αποτελείωσε το τελευταίο κύμα κακοκαιρίας. 30% της ηρτημένης, δηλαδή περίπου 200.000 τόνοι επιτραπέζιο και συμπύρηνο χάλασαν», λέει ο αγροτοσυνδικαλιστής από την Ημαθία, Θοδωρής Παπακωνσταντίνου.

«Οι τιμές στο επιτραπέζιο κυμαίνονται από 10 έως 31 λεπτά το κιλό. Αν σκεφτεί κάποιος ότι πέρυσι έπαιζαν και τιμές 30 έως 40 λεπτά, τις περισσότερες περιπτώσεις κινούμαστε κάτω του κόστους», λέει ο Τάσος Κυραλίδης, αγροτοσυνδικαλιστής από την Πέλλα. «Υπάρχουν ροδάκινα που σαπίζουν στα δέντρα», τονίζει.

Στοιχεία του ΟΣΔΕ για το επιτραπέζιο ροδάκινο δείχνουν πως η καλλιεργούμενη έκταση είναι 132.413 στρέμματα. Εξ αυτών, τα 78.850 καλλιεργούνται στην Ημαθία και 53.363 στην Πέλλα. Η συνολική ετήσια παραγωγή ανέρχεται στους 282.000 τόνους. Αντίστοιχα, μεγαλύτερη είναι η παραγωγή συμπύρηνου στην Πέλλα. Από τα 147.480 στρέμματα, τα 60.652 είναι στην Ημαθία και τα 86.828 είναι στην Πέλλα.

Ημαθία και Πέλλα παράγουν το 84,71% της εγχώριας παραγωγής επιτραπέζιου ροδάκινου, το 83,78% των νεκταρινιών και το 90,35% του βιομηχανικού ροδάκινου. Επιτραπέζιο ροδάκινο έχουν επίσης άλλοι έξι νομοί: Λάρισας, Κοζάνης, Αργολίδας, Πιερίας, Κορινθίας και Καβάλας. Αντίστοιχα, συμπύρηνο καλλιεργείται, εκτός από Ημαθία και Πέλλα, σε Φλώρινα, Λάρισα, Πιερία, Ξάνθη, Κοζάνη, Κιλκίς και Θεσσαλονίκη.

Υπερπαραγωγή ευρωπαϊκού ροδάκινου

«Υπήρξε υπερπαραγωγή, χωρίς ζημιές, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με αποτέλεσμα οι τελικές ποσότητες που προσφέρθηκαν στην αγορά να είναι αυξημένες», αναφέρει ο Χρήστος Γιαννακάκης, πρόεδρος της Κοινοπραξίας Ομάδων Παραγωγών Νομού Ημαθίας. «Δυστυχώς, στην Ελλάδα, λόγω κακής οργάνωσης του συστήματος εμπορίας του επιτραπέζιου ροδάκινου, έχουμε ως δυνατότητα τις αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Στις αγορές της Δυτικής και της Βόρειας Ευρώπης, είμαστε σχεδόν ολοκληρωτικά απόντες. Οι βασικές μας αγορές ήταν η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Σε αυτές όμως τις αγορές, φέτος, γιγαντώθηκε το φαινόμενο της μαύρης διακίνησης ροδάκινων μέσα από το χωράφι είτε υπερβολικά υποτιμολογημένων είτε και μη τιμολογημένων. Έτσι λοιπόν, Ρουμάνοι και Βούλγαροι έμποροι αγοράζουν φτηνά και πολλές φορές χωρίς τιμολόγια, με αποτέλεσμα να ανταγωνίζονται τους νόμιμους εξαγωγείς, είτε ιδιώτες είτε συνεταιρισμούς. Αυτό επιδείνωσε την κατάσταση των χαμηλών τιμών».

Όπως εξηγεί, η Ρωσία απορροφούσε περίπου 42.000 τόνους επιτραπέζιο ροδάκινο και η Ουκρανία πάνω από 25.000 τόνους και αρκετές ποσότητες κατευθύνονταν στη Μολδαβία και στη Λευκορωσία και κατέληγαν επίσης στη Ρωσία. «Δεν θυμάμαι από το 1985, που είμαι μέλος του συνεταιρισμού, να υπάρχει τόσο μεγάλο πρόβλημα στο ροδάκινο στις τιμές. Η κατάσταση είναι χειρότερη ακόμη κι απ’ όταν συνέβη πρώτη φορά το εμπάργκο με τη Ρωσία…», λέει ο κ. Γιαννακάκης.