Δάκρυα χαράς φέρνει το κρεμμύδι, στα κόκκινα οι παραγωγοί της Θήβας

Έκλεισε σχεδόν ο κύκλος της συλλογής του λευκού κρεμμυδιού και οι παραγωγοί έχουν ήδη ξεκινήσει το μάζεμα του κόκκινου. Η σπορά πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του προηγουμένου έτους. Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η παραγωγή θα είναι ιδιαίτερα ικανοποιητική. Η Στερεά, κυρίως οι περιοχές της Θήβας και της Φθιώτιδας, καθώς και η Εύβοια, αποτελούν τις σπουδαιότερες παραγωγικές ζώνες κρεμμυδιού της χώρας. Οι παραγωγοί των περιοχών αυτών ακολουθούν τα νέα καταναλωτικά πρότυπα και προσαρμόζουν τα φυτά τους σε αυτά. Το παραδοσιακό βατικίωτικο κρεμμύδι, με την ξεχωριστή πικάντικη γεύση του, δυστυχώς έχει πάρει την κατιούσα, καθώς η αγορά δεν το προτιμά πλέον. Η εκμηχάνιση της παραγωγής έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό, αλλά απαιτείται και χειρωνακτική εργασία, η οποία καλύπτεται συνήθως από ξένους εργάτες. Η όλη παραγωγική διαδικασία χαρακτηρίζεται από μία ασυνήθιστη εσωστρέφεια, καθώς σχεδόν το σύνολο της παραγωγής κατευθύνεται στην ελληνική αγορά.

Τη δική του άποψη για το παρόν και το μέλλον της καλλιέργειας του κρεμμυδιού στην περιοχή διατυπώνει στην «ΥΧ» ο Γιάννης Σταύρου, γεωπόνος και διευθυντής της εταιρείας Αγροανάπυξη στην Ελάτεια Λοκρίδας:

«Oι καλλιεργούμενες εκτάσεις του χειμωνιάτικου κόκκινου κρεμμυδιού παρουσιάζονται μειωμένες στην τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο. Ήδη έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η συλλογή του λευκού και έχει ξεκινήσει η συγκομιδή του κόκκινου στη Στερεά Ελλάδα. Η Στερεά παράγει τις μεγαλύτερες ποσότητες κόκκινου κρεμμυδιού στη χώρα μας. Η παραγωγική διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούλιο και τότε θα μπουν στην αγορά και τα ανοιξιάτικα. Για την τρέχουσα περίοδο, οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται στα 30 λεπτά το κιλό και, όπως δείχνει η κατάσταση, μέχρι και τη συλλογή του ανοιξιάτικου δεν θα υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις. Ως προς το γενικότερο θέμα της διάθεσης του προϊόντος, κυριαρχεί η λογική της εσωστρέφειας. Σύμφωνα με αυτήν τη λογική, η παραγωγή μας οργανώνεται με βάση τις ανάγκες της τοπικής και ελληνικής αγοράς. Αυτή, όμως, η πρακτική δεν μας δίνει τη δυνατότητα να βγούμε δυναμικά στις ξένες αγορές και να διεκδικήσουμε καλύτερες τιμές. Μοιραία περιστρεφόμαστε ανοργάνωτοι στην εσωτερική αγορά και παρακολουθούμε άβουλοι τις μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές παραγωγού. Αναγκαία προϋπόθεση για μία σοβαρή παρουσία στις ξένες αγορές είναι ένα συλλογικό σχήμα παραγωγών, κάτι το οποίο όμως δεν βλέπουμε ακόμη στον τόπο μας. Η δυναμική της συνέργειας, ο σωστός σχεδιασμός και η εστίαση στη συμβολαιακή γεωργία, θα μας βοηθήσουν να ανοίξουμε τα δίκτυα εμπορίας των αγορών της Ευρώπης, όπου η παρουσία μας είναι σχεδόν ανύπαρκτη.»

Εστιάζοντας στο θέμα της φυτοπροστασίας, ο κ. Σταύρου ήταν ιδιαίτερα προβληματισμένος:

«Οι τελευταίες βροχοπτώσεις ευνοούν τις μυκητολογικές προσβολές στο κρεμμύδι και ειδικά τον περονόσπορο και τον βοτρύτη. Θα πρέπει οι παραγωγοί, που δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη τη διαδικασία της συλλογής, να παρέμβουν με κατάλληλα σκευάσματα, ώστε να μην έχουν προβλήματα κατά την αποθήκευση».

Τι συμβαίνει με το βατικιώτικο κρεμμύδι;

Φθίνουσα πορεία παρουσιάζει το παραδοσιακό κρεμμύδι από τα Βατικά της Λακωνίας. Παρά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και τη μοναδική πικάντικη γεύση του, οι καταναλωτές δεν το προτιμούν. Από τα 3.500 περίπου στρέμματα που καλλιεργούνταν παλαιότερα, σήμερα έχει απομείνει μόνο το 30% της έκτασης. Σύμφωνα με τον γεωπόνο Ανδρέα Λύρα, από τη Νεάπολη Λακωνίας, υπάρχουν αρκετές αιτίες που οδήγησαν σε αυτή την αρνητική εξέλιξη:

«Οι παραγωγοί του βατικιώτικου κρεμμυδιού δεν κατάφεραν να βρουν τους βηματισμούς της αγοράς, με αποτέλεσμα να αναγκαστούν να μειώσουν σημαντικά τις καλλιεργούμενες εκτάσεις. Καλλιεργητικές αδυναμίες, η έλλειψη οργάνωσης, υποδομών, ταυτότητας, πιστοποίησης ως ΠΟΠ και προβολής του προϊόντος οδήγησαν το προϊόν σε αυτή την κατάσταση. Το μεγάλο μας πλεονέκτημα, η πρωιμότητα, δεν έχει αξιοποιηθεί στον βαθμό που θα έπρεπε. Αν λάβουμε υπόψη ότι συλλέγουμε το λευκό κρεμμύδι 15 έως 20 ημέρες νωρίτερα από άλλες περιοχές της χώρας μας, ο καθένας μπορεί να καταλάβει ότι, αν οργανωθεί σωστά η διάθεσή του, η καλλιέργεια έχει εξαιρετικό μέλλον. Την τρέχουσα περίοδο, αναγκαστήκαμε να πουλάμε 45 λεπτά το κιλό στην αρχή και τώρα από 25 έως 30 λεπτά το κιλό».

Χαμογελούν για τις τιμές οι παραγωγοί της Θήβας

Η μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων στη Θήβα αλλά και οι μειωμένες στρεμματικές αποδόσεις είχαν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ζήτησης. Οι τιμές παραγωγού, όμως, έχουν ξεπεράσει κάθε προσδοκία και είναι σχεδόν διπλάσιες σε σύγκριση με την περσινή χρονιά, υπερκαλύπτοντας έτσι τις μειωμένες αποδόσεις. Σύμφωνα με τον Νίκο Νίκα, παραγωγό από τη Θήβα, η φετινή χρονιά εξελίσσεται ανέλπιστα καλά:

«Η φετινή χρονιά χαρακτηρίζεται θετική για τους παραγωγούς χειμωνιάτικου κρεμμυδιού. Η ζήτηση στην αγορά είναι εμφανής, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να απολαμβάνουν τιμές σχεδόν διπλάσιες από αυτές που είδαμε πέρυσι. Τα στοιχεία δείχνουν ότι θα κρατηθούν σε αυτά τα επίπεδα για όλη την περίοδο. Σήμερα, πουλάμε κοντά στα 32 λεπτά το κιλό, ενώ την ίδια εποχή πέρυσι πουλούσαμε από 15 έως 18 λεπτά το κιλό. Στο τέλος υπήρξε μεγάλη μείωση και αναγκαστήκαμε να πουλήσουμε στα 12 λεπτά. Η διάθεση του περσινού ανοιξιάτικου κρεμμυδιού ήταν τελείως αδύνατη και ένα μέρος της παραγωγής πουλήθηκε στην εξευτελιστική τιμή των 10 λεπτών, γεγονός που ανάγκασε αρκετούς παραγωγούς να πετάξουν τις εναπομείνασες ποσότητες και να μειώσουν τις εκτάσεις για τη νέα καλλιεργητική περίοδο που διανύουμε».