Έπεσε ο σπόρος για τη δημιουργία δικτύου συνεταιριστικών καταστημάτων αγροτικών προϊόντων

Φθηνότερα πιστοποιημένα αγροτικά προϊόντα από τους συνεταιρισμένους παραγωγούς, που δραστηριοποιούνται σε κάθε γωνιά της χώρας από τη Μακεδονία έως την Κρήτη, φιλοδοξούν να παρέχουν στους καταναλωτές οι αγροτικοί συνεταιρισμοί.

Μετά την πρόσφατη και πολλά υποσχόμενη προσπάθεια του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Αρκαδίας (ΑΚΣΑ) «Η Ένωση», αλλά και των ΕΑΣ Μεσσηνίας και Κορινθίας (σ.σ. η τελευταία ξεκίνησε 4-5 χρόνια νωρίτερα), τα συνεταιριστικά καταστήματα αγροτικών προϊόντων φιλοδοξούν να γνωρίζουν στους Έλληνες καταναλωτές τα μοναδικά προϊόντα της ελληνικής γης που παράγονται από τα μέλη των συνεταιρισμών και τυποποιούνται, επίσης, από αυτούς και που δύσκολα μπορεί να συναντήσει κανείς στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

Μπορεί σε χώρες του εξωτερικού (όπως π.χ. στην Ιταλία), όπου το συνεταιριστικό κίνημα ακμάζει, τέτοιου είδους προσπάθειες να έχουν ξεκινήσει δεκαετίες πριν και να αποτελούν θεσμό, στη χώρα μας όμως δεν ισχύει το ίδιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά συνεταιριστικά προϊόντα να αντιμετωπίζουν δυσκολίες διάθεσης μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ (ελέω αυξημένων entry fees – ενοικίαση ραφιών).

Το κενό αυτό –καθώς και τους μεσάζοντες– μπορούν να καλύψουν τα συνεταιριστικά καταστήματα αγροτικών προϊόντων, όπως αυτά στην Τρίπολη, στην Καλαμάτα και στην Κόρινθο, στα οποία μπορεί κανείς να βρει πληθώρα πιστοποιημένων αγροτικών προϊόντων σε ανταγωνιστικές τιμές.

Τρίπολη

Μιλώντας για αυτή την προσπάθεια με τον Θανάση Τσιοτίνα, πρόεδρο του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Αρκαδίας (ΑΚΣΑ) «Η Ένωση», μας τόνισε ότι στο νέο αυτό κατάστημα στο κέντρο της Τρίπολης έχουν συγκεντρωθεί «προϊόντα από σχεδόν όλους τους συνεταιρισμούς της χώρας μας και τα διαθέτουμε στους καταναλωτές στη χαμηλότερη δυνατή τιμή. Το κατάστημα αυτό ήταν για δεκάδες χρόνια πρατήριο γεωργικών φαρμάκων και εφοδίων. Μεταφέραμε το κατάστημα αυτό στον χώρο του εργοστασίου ζωοτροφών από τον Φλεβάρη του 2016. Υπήρχαν διάφορες σκέψεις για δημιουργία ενός καταστήματος με ειδή κήπου, αλλά αποφασίσαμε να υλοποιήσουμε την πιο καινοτόμο ιδέα, να συγκεντρώσουμε τα συνεταιριστικά προϊόντα και να τα διαθέσουμε στους καταναλωτές».

Όπως ο ίδιος προσθέτει: «Επειδή ζούμε στην εποχή της τεχνολογίας, θα ήταν χρήσιμο να υπήρχε η δυνατότητα συγκέντρωσης σε έναν ιστότοπο όλων των προϊόντων που παράγονται από τους συνεταιρισμούς, ώστε να υπάρχει εύκολη εύρεση και τα στοιχεία τους για να παραγγέλνουμε για τα μαγαζιά». Σε ερώτησή μας σχετικά με τις δυσκολίες τοποθέτησης αυτού του είδους των προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ, ο κ. Τσιοτίνας μας αναφέρει: «Η οικονομική πολιτική που ακολουθούν σχεδόν όλα τα σούπερ μάρκετ (πληρωμές σε επτά μήνες με εκκαθάριση κ.λπ.) είναι αποτρεπτική, ώστε να λειτουργήσει ένας συνεταιρισμός. Επίσης και η ενοικίαση ενός ραφιού είναι αρκετά υψηλή για έναν συνεταιρισμό».

Κόρινθος

Aπό την πλευρά του, ο Χρήστος Μπαρλιάς, πρόεδρος της ΕΑΣ Κορινθίας, ΑΕΣ ΑΕ, που βρέθηκε πρόσφατα στα εγκαίνια του συνεταιριστικού καταστήματος στην Τρίπολη, μιλώντας στην «ΥΧ» τόνισε: «Υπάρχει ανάγκη δημιουργίας περισσότερων τέτοιων καταστημάτων και, για τον λόγο αυτόν, έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια από πολλούς συνεταιρισμούς, με απώτερο στόχο να αναδειχθούν τα συνεταιριστικά προϊόντα». Ο ίδιος, μάλιστα, πρόσθεσε ότι «για τα συνεταιριστικά προϊόντα υπάρχει ένας μύθος. Δεν είναι πιο φθηνά από τα άλλα, απλώς είναι πιο εγγυημένα και είναι αυτά που αξίζει να τα πληρώσει ο καταναλωτής, αφού τα συγκεκριμένα είναι σίγουρα γνήσια ελληνικά προϊόντα. Όλοι μαζί πρέπει να δημιουργήσουμε μια αλυσίδα τέτοιων συνεταιριστικών καταστημάτων, ώστε να προμηθεύουν τους καταναλωτές με γνήσια συνεταιριστικά προϊόντα».

Καλαμάτα

Σε τροχιά δημιουργίας βρίσκεται και το κατάστημα της ΕΑΣ Μεσσηνίας, που εγκαινιάστηκε λίγες ημέρες πριν από αυτό της Τρίπολης. Μιλώντας με τον Κώστα Κατσούλη, πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μεσσηνίας «Ένωση Μεσσηνίας», μας είπε ότι «προς το παρόν, έχουμε λιγότερους κωδικούς από ό,τι στο κατάστημα του Συνεταιρισμού Αρκαδίας. Έχουμε καλλυντικά, επιτραπέζιες ελιές, λάδι, κρασί και κάποια προϊόντα, όπως μέλι, από μεμονωμένους παραγωγούς». Υπογράμμισε, ακόμα, ότι «η προσπάθειά μας ξεκίνησε από πέρσι το Πάσχα. Μέχρι στιγμής, πάει πολύ καλά, γι’ αυτό θα συνεχίσουμε με περισσότερα προϊόντα. Επίσης, είμαστε πολύ ανταγωνιστικοί σε σχέση με τα σούπερ μάρκετ. Η προσπάθεια αυτή, όμως, θα πρέπει να συντονιστεί συνολικά, ώστε να δημιουργηθούν πολλά τέτοια σημεία πώλησης, προκειμένου οι καταναλωτές να γνωρίζουν ότι μπορούν στον τόπο τους να προμηθεύονται αγροτικά προϊόντα που παράγουν τα μέλη των συνεταιρισμών σε κάθε γωνιά της Ελλάδας».

Τα πρατήρια

Προπομπό των συνεταιριστικών καταστημάτων αγροτικών προϊόντων αποτελούν τα «πρατήρια» των συνεταιρισμών, όπου σε αυτά, ως επί το πλείστον, μπορεί κάποιος να βρει τα προϊόντα που παράγει η Ένωση ή ο συνεταιρισμός που το διατηρεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πρατήριο λημνιακών προϊόντων στο Παλιό Λιμάνι της Μύρινας. Μιλώντας σχετικά με τις προοπτικές εξέλιξης του καταστήματος με τον Δημήτρη Κράσσο, γενικό διευθυντή του ΑΣ Λήμνου, μας εξήγησε: «Δημιουργήσαμε το πρατήριο λημνιακών προϊόντων, προκειμένου να πουλήσουμε σε λιανική τα κρασιά μας, “ντύνοντας” την προσπάθεια αυτή και με άλλα παραδοσιακά προϊόντα του τόπου μας, τα οποία, επίσης, πουλάμε στο κατάστημα.

Αν και πρόκειται για ένα μικρό σε μέγεθος κατάστημα, υπάρχει σημαντική ανταπόκριση από τον κόσμο. Ειδικότερα, μάλιστα, τους τουριστικούς μήνες, μεγάλο είναι και το ενδιαφέρον των επισκεπτών. Μάλιστα, λόγω της καλής πορείας του τον τελευταίο μήνα αγοράσαμε έναν διπλανό χώρο, με στόχο να επεκτείνουμε τη δραστηριότητά μας με βραβευμένα αγροτικά προϊόντα – συνεταιριστικά από όλη την Ελλάδα. Στόχος μας είναι η προσπάθεια αυτή να ολοκληρωθεί λίγο πριν από το Πάσχα. Με ενέργειες όπως αυτή, θέλουμε να προβάλουμε το συνεταιριστικό κίνημα και να τονώσουμε τη συνεργασία μας με άλλους συνεταιρισμούς».

Ο καταναλωτής –σύμφωνα με τον κ. Κράσσο– θα πρέπει να ξέρει ότι το μέλημα αυτών που ασχολούνται με τα συνεταιριστικά προϊόντα είναι η ποιότητα και όχι το κέδρος. «Άρα, μιλάμε για ποιοτικά προϊόντα, που μόνο πλεονεκτήματα μπορούν να έχουν για τους καταναλωτές. Επίσης, όσο μειώνονται οι μεσάζοντες τόσο μπορούμε να επιτυγχάνουμε καλύτερες τιμές για τους τελικούς αποδέκτες, ενώ την υπεραξία των προϊόντων την καρπώνονται οι αγρότες που παράγουν».

Σκληρή η αγορά

Η «ΥΧ» επικοινώνησε και με τον πρόεδρο της ΕΑΣ Κεφαλληνίας – Ιθάκης, κ. Ανδρέα Καλαφάτη, ο οποίος μας μίλησε σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετώπισε η ΕΑΣ με το δικό της κατάστημα, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα το κλείσιμό του. «Με τα σημερινά οικονομικά και φορολογικά δεδομένα, καθώς και με τον τρόπο που λειτουργεί το εμπόριο, είναι πολύ δύσκολο να “κρατήσεις” ζωντανό ένα συνεταιριστικό κατάστημα με αγροτικά προϊόντα. Εμείς είχαμε ένα στο Αργοστόλι, αλλά, δυστυχώς, πριν από λίγο καιρό, αναγκαστήκαμε να το κλείσουμε. Για παράδειγμα, σας αναφέρω ότι τα περισσότερα καταστήματα δεν κόβουν τιμολόγια και αποδείξεις, ενώ εμείς, ως συνεταιρισμός, είμαστε υποχρεωμένοι να είμαστε τυπικοί, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να ανταγωνιστούμε τους άλλους εμπόρους μας», σημείωσε ο κ. Καλαφάτης.

Τα σούπερ μάρκετ με τον διαφορετικό χαρακτήρα

Αν και τα καταστήματα με συνεταιριστικά προϊόντα μετριούνται σήμερα στα δάχτυλα τους ενός χεριού, πολλοί είναι οι αγροτικοί συνεταιρισμοί που τα τελευταία χρόνια λειτουργούν σούπερ μάρκετ με προϊόντα του εμπορίου. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Θεσπρωτίας, που, όπως μας εξήγησε ο γενικός διευθυντής του, Βασίλης Παρόλας, προσανατολίζεται να προσδώσει σε αυτά έναν διαφορετικό χαρακτήρα, δημιουργώντας «γωνιές συνεταιριστικών προϊόντων». Ειδικότερα, ο κ. Παρόλας τόνισε στην «ΥΧ»: «Ο συνεταιρισμός διατηρεί εδώ και αρκετά χρόνια δύο (περισσότερα από 15 έτη) σούπερ μάρκετ γενικού τύπου (στην Ηγουμενίτσα και στους Φιλιάτες). Κάνουμε, όμως, μια προσπάθεια να τους αλλάξουμε τον χαρακτήρα, προωθώντας ιδιαίτερα συνεταιριστικά και τοπικά προϊόντα. Ο στόχος μας είναι τα προϊόντα που παράγουμε ή θα παράγουμε συν τα τοπικά προϊόντα με μια μεγάλη γκάμα κωδικών να προωθούνται στο ευρύ κοινό».

Επιπλέον, σημείωσε ότι «τουλάχιστον στην περιοχή μας, ένα τέτοιο κατάστημα δεν υπάρχει. Ήδη, έχω αναθέσει στον υπεύθυνο των σούπερ μάρκετ μας να διαμορφώσει γωνιές μέσα σε αυτά και δουλεύουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Τα προϊόντα αυτά δεν είναι μόνο από την περιοχή, αλλά θα συνεργαστούμε και με άλλους συνεταιρισμούς από όλη τη χώρα. Καλό είναι, λοιπόν, να δημιουργηθεί ένα δίκτυο που θα προωθεί τα συνεταιριστικά αγροτικά προϊόντα. Αυτό, βεβαίως, απαιτεί περαιτέρω οργάνωση της διαδικασίας παραγγελίας και τροφοδοσίας τέτοιου είδους προϊόντων». Αναφερόμενος στα προβλήματα που εμποδίζουν τη διάθεση των συνεταιριστικών προϊόντων από τα σούπερ μάρκετ, ο κ. Παρόλας σημείωσε: «Ο λόγος που κάποια συνεταιριστικά προϊόντα δεν μπαίνουν στα σούπερ μάρκετ είναι διότι ο συνεταιρισμός θα πρέπει να πληρώσει entry fees, κάτι που είναι εξαιρετικά ασύμφορο, αφού οι παραγωγές μας, τις περισσότερες φορές, είναι μικρές.

Το πλεονέκτημα των συνεταιριστικών προϊόντων που θα πωλούνται μέσα από τέτοιου είδους καταστήματα στον καταναλωτή είναι ότι θα αγοράσει ποιοτικά πιστοποιημένα προϊόντα σε καλή τιμή, διότι μειώνεται κατά πολύ η απόσταση από το χωράφι στο ράφι, αφού βγαίνουν εκτός οι μεσάζοντες – χονδρέμποροι. Για να γίνουν όλα αυτά θα πρέπει, όμως, πρώτα κάποιος να συντονίσει όλη αυτή την προσπάθεια και να υπάρξει μια ηλεκτρονική φόρμα συνεταιριστικών προϊόντων, από την οποία θα μπορούν να γίνονται οι παραγγελίες μας».