Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την ίδρυση μονάδας μεταποίησης μελιού
Ως μια επένδυση χαμηλού ρίσκου (λόγω χαμηλού κόστους) χαρακτηρίζουν, όσοι ασχολούνται με τη μελισσοκομία, τη δημιουργία μιας μικρής μονάδας τυποποίησης μελιού. Μάλιστα, τονίζουν ότι το νέο Leader, που πρόκειται να… ανοίξει στις αρχές του 2017, αποτελεί ίσως την καλύτερη χρηματοδοτική ευκαιρία αφού, όπως μας επισημαίνουν, καλύπτει ακόμα και τα έξοδα ίδρυσης λειτουργίας της μεταποιητικής μονάδας. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», το κόστος ενός τέτοιου εργαστηρίου κυμαίνεται από 20.000 – 25.000 ευρώ.
Ωστόσο, οι ειδικοί συμβουλεύουν, πριν την επένδυση και ειδικά πριν την αγορά του μηχανολογικού εξοπλισμού να προηγείται ενδελεχής έρευνα αγοράς, αφού υπάρχουν μεγάλες διαφοροποιήσεις στις τιμές.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε στην «ΥΧ» ο γεωπόνος και Επιστημονικός Συνεργάτης της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας, Δημήτρης Ρουκάς, που έχει ασχοληθεί κατά κόρον με την ίδρυση τέτοιων μικρών μεταποιητικών μονάδων: «Ο παραγωγός θα πρέπει καταρχήν να αποφασίσει, πριν προχωρήσει στο επόμενο βήμα, τι θέλει να κάνει. Πρέπει να δει πού θα κατευθυνθεί. Στην οικοτεχνία ή στο μικρό εργαστήριο, ισχύος κάτω από τα 10 kw ή σε ένα εργαστήριο μέχρι 37 kw (σ.σ. αφορά την ισχύ των μηχανημάτων που θα έχει το εργαστήριο); Η διαδικασία της αδειοδότησης σε όλες τις περιπτώσεις είναι σχεδόν η ίδια, μόνο που στην οικοτεχνία δεν μπορεί να κάνει συσκευασία – τυποποίηση του μελιού». Και προσθέτει: «Μέχρι 37 kw μπορεί κάποιος να κάνει επεξεργασία μέχρι 10 τόνους μελιού την ημέρα, αλλά ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν αυτές οι ποσότητες στην ελληνική παραγωγή. Μιλάμε λοιπόν για ένα εργαστήριο χαμηλής όχλησης, ισχύος κοντά στα 10 kw».
Έξυπνες λύσεις
Επίσης, ο κ. Ρούκας μάς κάνει γνωστό ότι «σε 100 τ.μ. μπορείς να κάνεις ένα καλό εργαστήριο συσκευασίας. Πριν τη δημιουργία του, θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να εξετάσει όλες τις λύσεις που θα τον βοηθήσουν να μειώσει το κόστος του. Μια λύση είναι η επιλογή της κτηριακής εγκατάστασης. Μπορούμε να εκμεταλλευτούμε υπάρχουσες κτηριακές εγκαταστάσεις, αλλάζοντας απλά την χρήση τους, οπότε κερδίζουμε από το κόστος κατασκευής. Επιπλέον, θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι δεν θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μια επένδυση η οποία θα ξεπερνά το διπλάσιο του τζίρου. Αυτό αποτελεί γενικό κανόνα για τη βιωσιμότητα των επενδύσεών μας. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση του μελιού, υπολογίζοντας ότι παράγουμε κατά μέσο όρο 5 τόνους/χρόνο και πουλάμε περίπου στα 8 ευρώ/κιλό, το κέρδος φθάνει τα 40.000 ευρώ. Άρα, διπλασιάζοντάς τον τζίρο αυτόν, μιλάμε για ένα χρηματικό ποσό 80.000 ευρώ. Επ’ ουδενί, λοιπόν, η επένδυση δεν θα πρέπει να περνάει το ποσό αυτό».
Η διαδικασία της ίδρυσης
Να σημειώσουμε ότι οι άδειες που απαιτούνται (άδεια ίδρυσης, λειτουργίας και αριθμός έγκρισης) για να λειτουργήσουν οι τυποποιητικές μονάδες μελιού, εκδίδονται από τις Περιφέρειες (πρώην νομαρχίες) και συγκεκριμένα, από το Τμήμα Κτηνιατρικής της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας περιφερειακής ενότητας.
Για την έκδοση της άδειας, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων και η άδεια εγκατάστασης από τη Διεύθυνση Ανάπτυξης της οικείας περιφερειακής ενότητας.
Η άδεια χωρίζεται σε δύο στάδια: την άδεια εγκατάστασης και την άδεια λειτουργίας.
Η άδεια εγκατάστασης εκδίδεται πρώτα και ο επιχειρηματίας έχει τη δυνατότητα να εγκαταστήσει τον εξοπλισμό, στο χρονικό διάστημα που αυτή ορίζει. Τέλος, με τη μονάδα πλήρως εγκατεστημένη και μετά τη βεβαίωση καταλληλόλητας από το Τμήμα Κτηνιατρικής της αρμόδιας ΔΑΟΚ, τότε μπορεί να ληφθεί και η άδεια λειτουργίας.
Πρόγραμμα για τη χρηματοδότηση
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, ο γεωπόνος μάς επισημαίνει: «Δεν πρέπει να χαθεί η ευκαιρία χρηματοδότησης μέσω των Leader. Είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο, που καλύπτει όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων. Η χρηματοδότηση έχει πάει στο 45% επί του συνόλου της επένδυσης και είναι πιο ευέλικτο σε σχέση με άλλα προγράμματα. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν στις κατά τόπους Αναπτυξιακές Εταιρείες των Νομών. Το πρόγραμμα θα ανοίξει σίγουρα στις αρχές του 2017».
Επιπλέον, μέσω του νέου ΠΑΑ 2014 – 2020, οι επενδύσεις σε μεταποιητικές μονάδες εντάσσονται στις δράσεις το Μέτρου 04: «Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού». Ωστόσο, είναι αμφίβολο ακόμα πότε θα προκηρυχθούν οι πρώτες δράσεις.
Ο μηχανολογικός εξοπλισμός και το κόστος του
Τα βασικά μηχανήματα που χρειάζονται για την λειτουργία μιας τέτοιας μεταποιητικής μονάδας είναι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ»:
- Ένα φυγοκεντρικό μηχάνημα για την εξαγωγή του μελιού από τις κυψέλες
- Δεξαμενή για την αποθήκευση του μελιού
- Ένα μηχάνημα θέρμανσης (θερμοθάλαμο)
- Μια αντλία για τη συσκευασία.
«Το κόστος των μηχανημάτων αυτών δεν ξεπερνάει τα 3.000 – 5.000 ευρώ. Συνολικά, όλα τα έξοδα δεν ξεπερνούν (ανάλογα με το μέγεθος της μονάδας και τον όγκο παραγωγής) τα 20.000 – 25.000 ευρώ», μας αναφέρει ο Επιστημονικός Συνεργάτης της ΠΕ Πιερίας.
Πώς διαρθρώνεται, όμως, το κόστος;
Σύμφωνα με όσα μας αναφέρει ο κ. Ρουκάς:
- 30% του κόστους αφορά στην κατασκευή του χώρου του εργαστηρίου
- 15% στη διαμόρφωση του χώρου
- 55% στην αγορά του μηχανολογικού εξοπλισμού
«Στα μηχανήματα χρειάζεται να γίνει καλή έρευνα αγοράς. Δεν θα πρέπει ο επενδυτής να αρκεστεί σε μία μόνο προσφορά. Θα συναντήσουν μεγάλες διαφορές στις τιμές πώλησης του ίδιου μηχανήματος. Μια μονάδα σαν αυτές που περιγράφουμε μπορεί να τυποποιήσει την ημέρα 1 τόνο, αλλά δεν υπάρχουν αυτές οι ποσότητες. Πρέπει να παροτρύνουμε ότι η λύση είναι τα μικρά εργαστήρια, είτε πρόκειται για μεμονωμένους παραγωγούς, είτε για συνεργατικά σχήματα», συμπληρώνει ο γεωπόνος.
- Χρήστος Διαμαντόπουλος