Κωδικό κωδικό τα μυστικά και οι παγίδες των φετινών δηλώσεων για τους αγρότες
Ζήτημα ημερών θα πρέπει να θεωρείται το άνοιγμα της εφαρμογής του Taxis για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων, με την προσοχή των επαγγελματιών του αγροτικού χώρου και των λογιστών τους να επικεντρώνεται, όπως είναι λογικό, στις αλλαγές που έχουν επέλθει στα φορολογικά έντυπα E1 (δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων), Ε3 (κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα), αλλά και στο έντυπο Ν (δήλωση φορολογίας νομικών προσώπων).
Οι αλλαγές στο Ε1
Ξεκινώντας από το E1, το πλέον σημαντικό νέο δεδομένο αφορά το «ηλεκτρονικό χρήμα», δηλαδή στις δαπάνες που έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα και οι οποίες διασφαλίζουν την έκπτωση φόρου από 1.900 έως 2.100 ευρώ στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες (όπως επίσης και στους μισθωτούς και συνταξιούχους). Θυμίζουμε στο σημείο αυτό ότι οι πληρωμές με ηλεκτρονικά μέσα θα πρέπει να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 10% για ετήσια εισοδήματα έως 10.000 ευρώ, ενώ το μίνιμουμ ποσοστό ανεβαίνει στο 15% για εισοδήματα από 10.001 έως 30.000 ευρώ και στο 20% για εισοδήματα υψηλότερα των 30.001 ευρώ.
Από την υποχρέωση των ελάχιστων ηλεκτρονικών πληρωμών εξαιρούνται οι επαγγελματίες αγρότες άνω των 70 ετών, καθώς και αυτοί με αναπηρία άνω του 80%. Σε αυτή την περίπτωση, ωστόσο, θα πρέπει προσκομίσουν τις γνωστές χάρτινες αποδείξεις για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου. Αντίθετα, πλήρη εξαίρεση έχουν οι φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό μικρότερο των 500 κατοίκων και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, εκτός και αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
Η αναγραφή των δαπανών που έχουν πραγματοποιηθεί με «ηλεκτρονικό χρήμα» γίνεται στους κωδικούς 049-050, οι οποίοι, σημειωτέον, δεν είναι προσυμπληρωμένοι από τη φορολογική διοίκηση. Η τελευταία αναρτά τα ηλεκτρονικά στοιχεία που έχει στη διάθεσή της, όμως οι φορολογούμενοι είναι αυτοί οι οποίοι θα πρέπει να συμπληρώσουν τους κωδικούς, αναλαμβάνοντας και τη σχετική ευθύνη.
Στο νέο E1 δεν υπάρχουν κωδικοί για τις ιατροφαρμακευτικές δαπάνες, δεδομένου ότι από φέτος τα έξοδα αυτά δεν συνδυάζονται με κάποια μείωση φόρου. Αντίθετα, έχουν προστεθεί κωδικοί (007-008) για τη δήλωση των φιλοξενούμενων ατόμων από τους ιδιοκτήτες- ώστε να γίνεται άμεσα η σχετική διασταύρωση από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Οι αλλαγές στο Ε3
Οι μεγάλες αλλαγές έχουν γίνει στην κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα Ε3. Στην πρώτη σελίδα εμφανίζεται στα πληροφοριακά στοιχεία ο κωδικός 009 για να επιλέξουμε μία από τις τρεις επιλογές (κανονικό καθεστώς, ειδικό καθεστώς και αφανείς αγρότες χωρίς ΚΑΔ). Στην τρίτη επιλογή, των αφανών αγροτών θα προστεθούν όσοι είχαν αγροτική δραστηριότητα το 2017 (είτε τζίρο από πωλήσεις είτε επιδοτήσεις) και εντάχθηκαν σε καθεστώς από 1/1/2018, όπως ορίζει για τις μετατάξεις η σχετική εγκύκλιος ΠΟΛ 1201/2016.
Στον πίνακα με τα ενοίκια που καταβλήθηκαν (Πίνακας Γ1 του Ε3) έχει προστεθεί και ο Αριθμός Παροχής ρεύματος, ενώ ο πίνακας των επιδοτήσεων Γ2 παραμένει ίδιος δίχως κάποια μεταβολή. Δεν υπάρχει πλέον διαχωρισμός χονδρικών και λιανικών πωλήσεων, ούτε διαχωρισμός αγορών εσωτερικού και εξωτερικού, αλλά υπάρχει πεδίο για την αναγραφή των εξόδων παραγωγής. Επίσης, υπάρχουν νέοι πίνακες για συμπλήρωση των pos (τερματικά μηχανήματα για ηλεκτρονικές πληρωμές), καθώς και για τις συνδεδεμένες επιχειρήσεις.
Η φορολόγηση των εισοδημάτων γίνεται βάσει της κατάταξής τους σε τέσσερις πηγές:
- Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις.
- Εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα (όπου εντάσσεται και το αγροτικό εισόδημα).
- Εισόδημα από κεφάλαιο.
- Εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.
Οι αγρότες φορολογούνται βάσει της κλίμακας που απεικονίζεται στον Πίνακα 1. Ειδικότερα, το αγροτικό εισόδημα φορολογείται αυτοτελώς και η μείωση του φόρου αφορά μόνο τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, δηλαδή αυτούς των οποίων το αγροτικό εισόδημα είναι τουλάχιστον το 50% του συνολικού εισοδήματός τους. Η μείωση συνδέεται άμεσα με τον αριθμό των προστατευόμενων τέκνων και ξεκινά από 1.900 ευρώ για τον κατά κύριο επάγγελμα αγρότη χωρίς παιδιά και αυξάνεται σε:
– 1.950 ευρώ για αγρότες με ένα τέκνο
– 2.000 ευρώ για αγρότες με δύο τέκνα
– 2.100 ευρώ για αγρότες με τρία τέκνα και άνω
Υπογραμμίζεται ότι οι επαγγελματίες αγρότες θα πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών στο οποίο κρίνεται σκόπιμο να απευθυνθούν για την περίπτωση που απαιτείται ανανέωση των στοιχείων τους.
Πώς αντιμετωπίζονται οι ενισχύσεις
Όπως έχει διευκρινιστεί από την ΑΑΔΕ, η βασική ενίσχυση φορολογείται από το πρώτο ευρώ, ενώ η πράσινη και οι συνδεδεμένες κατά το ποσό που υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ. Τα ποσά κάτω των 12.000 ευρώ μεταφέρονται στους κωδικούς 659-660 του E1 για την κάλυψη τεκμηρίων.
Να σημειώσουμε εδώ ότι το πριμ των νέων αγροτών δεν λαμβάνεται υπόψη στον προσδιορισμό του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα και περιλαμβάνεται στον κωδικό «Λοιπές περιπτώσεις ενισχύσεων». Το ίδιο ισχύει και για τις αγροτικές αποζημιώσεις, οι οποίες επίσης δεν φορολογούνται. Εξάλλου, οι επενδυτικές επιδοτήσεις (κωδικοί 074, 076, 079) δεν περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από αγροτική δραστηριότητα, όπως επίσης δεν λαμβάνεται υπόψη και η πρόωρη συνταξιοδότηση (κωδικός 078).
Αγροτικό το εισόδημα από οικοτεχνία
Κάτι που θα πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι είναι ότι πλέον τα εισοδήματα που αποκτώνται από τη δραστηριότητα της οικοτεχνίας αντιμετωπίζονται φορολογικά ως εισοδήματα από αγροτική δραστηριότητα. Όπως σημειώνεται σε πρόσφατη εγκύκλιο της ΑΑΔΕ για τη συμπλήρωση της φετινής φορολογικής δήλωσης, «από 1/1/2017 η δραστηριότητα της οικοτεχνίας όπως ορίζεται στις διατάξεις του ν. 3874/2010 (άρθρο 2 περ. δ’) και του ν. 4253/2014 (άρθρο 56 παρ. 2α), περιλαμβάνεται για φορολογικούς σκοπούς στην έννοια της αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας».
Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθούς και συντάξεις μαζί με εισόδημα ατομικής αγροτικής επιχείρησης, η μείωση φόρου υπολογίζεται μία φορά για το σύνολο των εισοδημάτων.
Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση μαζί με εισόδημα από λοιπές κατηγορίες, η μείωση του φόρου θα είναι αυτή που αναλογεί μόνο στο μέρος του εισοδήματος που προέρχεται αποκλειστικά από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση.
Τονίζεται ότι με την ψήφιση του ν. 4474/2017 οι συνταξιούχοι ΟΓΑ που έχουν και αγροτική δραστηριότητα και η σύνταξή τους είναι μεγαλύτερη από τα κέρδη που απορρέουν από την αγροτικής τους δραστηριότητα, αντιμετωπίζεται από το υπουργείο Οικονομικών και για φορολογικούς σκοπούς ως κατά κύριο επάγγελμα αγρότης.
Χρονοδιάγραμμα δόσεων
Όπως και πέρυσι, ο φετινός φόρος εισοδήματος θα πληρωθεί σε τρεις διμηνιαίες δόσεις με τις προθεσμίες για την κάθε μία εξ αυτών να είναι η 31η Ιουλίου, η 28η Σεπτεμβρίου και η 30ή Νοεμβρίου.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι από φέτος οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να μοιράσουν ακόμα και κάθε δόση σε 12 μηνιαίες καταβολές, όπως ισχύει και για κάθε βεβαιωμένη φορολογική οφειλή, η οποία δεν έχει καταστεί ληξιπρόθεσμη.
Παραδείγματα
- Κατά κύριο επάγγελμα αγρότης με ετήσιο εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα 8.000,00 (χωρίς παιδιά) θα φορολογηθεί με την κλίμακα που προβλέπεται από τον Πίνακα 1 (8.000 επί 22% = 1.760 ευρώ ο αναλογούν φόρος), δικαιούται, ωστόσο, 1.900 ευρώ ως μείωση φόρου. Οπότε, το πληρωτέο ποσό είναι μηδέν. Αν ο φορολογούμενος του παραδείγματός μας δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης, για το παραπάνω αγροτικό εισόδημα θα πληρώσει φόρο 1.760 ευρώ συν 1.760 ευρώ προκαταβολή φόρου, δηλαδή συνολικά 3.520 ευρώ.
- Κατά κύριο επάγγελμα αγρότης δίχως προστατευόμενα τέκνα με εισόδημα 9.000 ευρώ και σύνταξη ΟΓΑ 4.000 ευρώ ετησίως. Το συνολικό εισόδημά του είναι 13.000 ευρώ και θα φορολογηθεί με το πρώτο κλιμάκιο, ήτοι με ποσοστό 22% (αφού το ποσό δεν ξεπερνάει τα 20.000 ευρώ). Ο αναλογούν φόρος είναι 2.860 ευρώ επί του οποίου εφαρμόζεται μείωση 1.900 ευρώ και το τελικό ποσό διαμορφώνεται σε 960 ευρώ. Το συνολικό ποσό που θα πρέπει να καταβάλει είναι 960 ευρώ φόρος συν 960 ευρώ προκαταβολή φόρου συν εισφορά αλληλεγγύης 22 ευρώ. Αναφορικά με την εισφορά αλληλεγγύης, σημειώνουμε ότι έως τα 12.000 ευρώ εισόδημα είναι μηδέν, ενώ για τα υπόλοιπα 1.000 ευρώ εφαρμόζεται συντελεστής 2,2%, οπότε προκύπτουν τα 22 ευρώ του παραδείγματός μας.
KΛΙΜΑΚΙΑ ΦΟΡΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ*
Εισόδημα |
Συντελεστής φορολογίας |
Φόρος |
ΣΥΝΟΛΟ |
|
Εισοδήματος |
Φόρου |
|||
20.000,00 |
22% |
4.400,00 |
20.000,00 |
4.400,00 |
30.000,00 |
29% |
2.900,00 |
30.000,00 |
7.300,00 |
40.000,00 |
37% |
3.700,00 |
40.000,00 |
11.000,00 |
Υπερβάλλον |
45% |
|
|
|
*Εισόδημα και φόρος σε ευρώ
Ποιοι ετεροεπαγγελματίες θα πληρώσουν διπλή εισφορά
Νέες διευκρινίσεις για τις ασφαλιστικές εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών και μισθωτών που δραστηριοποιούνται παράλληλα στον αγροτικό τομέα δίνει το έγγραφο Δ.15/Δ’/619/15/2018, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα 16 Απριλίου.
Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 7, τονίζεται ότι τα πρόσωπα που ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα (μισθωτή εργασία ή ελεύθερο επάγγελμα ή αυτοαπασχόληση) και έχουν εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα από 1.1.2017 εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 36 παρ. 1 του νόμου 4387//2016 περί παράλληλης δραστηριότητας.
Στο άρθρο 40 του ίδιου νόμου αναφέρεται ό,τι αν το εισόδημα της αγροτικής δραστηριότητας είναι κάτω από 4.923,12 (410,26 x 12), τότε ο επαγγελματίας αυτός πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές μόνο ως αυτοαπασχολούμενος.
Για παράδειγμα, λογιστής που είναι αυτοαπασχολούμενος και παράλληλα δηλώνει αγροτικό εισόδημα 3.000 ευρώ ετησίως, τότε θα πληρώσει ασφαλιστικές εισφορές μόνο ως αυτοαπασχολούμενος και όχι για την αγροτική δραστηριότητα, καθώς το εισόδημα αυτό είναι μικρότερο του ελάχιστου προβλεπόμενου εισοδήματος των 4.923,12 ευρώ.
Από Μάιο οι αγρότες στον εξωδικαστικό
Τον επόμενο μήνα θα προστεθούν στους χρήστες της ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποβολής αιτήσεων του εξωδικαστικού μηχανισμού οι αγρότες, υπενθυμίζει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομικών. Αυτό γιατί τότε θα έχει ολοκληρωθεί η βεβαίωση οφειλών προς τον πρώην ΟΓΑ για τα έτη 2015 και 2016.
Τον Ιούνιο θα ακολουθήσουν οι επιχειρήσεις με σύνολο οφειλών μικρότερο των 20.000 ευρώ. Ήδη ενεργοποιήθηκε η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων από ελεύθερους επαγγελματίες του πρώην ΕΤΑΑ. Δικηγόροι, μηχανικοί, γιατροί μπορούν πλέον να ρυθμίζουν οφειλές προς εφορία (ΑΑΔΕ) και ασφαλιστικά ταμεία (ΚΕΑΟ), με διαγραφή προστίμων-προσαυξήσεων και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 120 δόσεις. Πάνω από 10.000 νομικά και φυσικά πρόσωπα άλλων κατηγοριών έχει επιβεβαιωθεί ότι πληρούν τα κριτήρια υπαγωγής.