Όλες οι ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις που ενισχύονται μέσω του LEADER

Το πράσινο φως στις Ομάδες Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) των Αναπτυξιακών Εταιρειών να προκηρύξουν τις δράσεις του εγκεκριμένου τους τοπικού αναπτυξιακού προγράμματος έδωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Β. Αποστόλου, με την υπογραφή των δύο υπουργικών αποφάσεων, που αφορούν τις λεπτομέρειες της εφαρμογής του Μέτρου 19 για το LEADER του ΠΑΑ 2014-2020.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ύπαιθρος Χώρα», η αρχή θα γίνει για τις παρεμβάσεις δημόσιου χαρακτήρα, καθώς το πληροφοριακό σύστημα είναι έτοιμο για την υποβολή αιτήσεων. Ανάπλαση σε αγροτικές περιοχές, βελτίωση πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, εγγειοβελτιωτικά έργα, ομβροδεξαμενές είναι μερικές μόνο από τις δημόσιες παρεμβάσεις που ενισχύονται.

Στις αρχές του 2018, θα ακολουθήσουν και οι παρεμβάσεις ιδιωτικού χαρακτήρα, όπως δαπάνες εξοπλισμού, προβολής, αμοιβές προσωπικού, αγορά συγκροτήματος ψυχρής έκθλιψης ελαιoλάδου έως 30.000 ευρώ, αγορά οχημάτων μεταφοράς πελατών για επιχειρήσεις εναλλακτικών/θεματικού τουρισμού έως 30.000 ευρώ κ.ά.

Σημειώνεται ότι έχουν εγκριθεί 50 τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα σε όλη την Ελλάδα και θα χρηματοδοτηθούν από πόρους του ΠΑΑ. «Θα δοθούν συνολικά 380 εκατ. ευρώ, για δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, που θα αξιοποιήσουν την τοπική παραγωγή, τους τοπικούς πόρους και τις ίδιες τις περιοχές αυτές», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Αποστόλου.

Ποσοστά στήριξης

Ο συνολικός προϋπολογισμός των ενισχυόμενων παρεμβάσεων μπορεί να ανέλθει μέχρι τα 600.000 ευρώ, εκτός των έργων που αφορούν διαχείριση στερεών/υγρών αποβλήτων, καθώς και έργων ύδρευσης, στα οποία ο συνολικός προϋπολογισμός μπορεί να ανέλθει μέχρι τα 2.000.000 ευρώ. Για τα έργα που αφορούν άυλες ενέργειες, ο συνολικός προϋπολογισμός δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 50.000 ευρώ για δημόσιου χαρακτήρα έργα και το ποσό των 100.000 ευρώ για ιδιωτικού χαρακτήρα έργα.

Παρεμβάσεις δημόσιου χαρακτήρα

Οι δράσεις και υποδράσεις, που μπορούν να υλοποιηθούν, μέσω των τοπικών στρατηγικών, όσον αφορά σε δημόσιου χαρακτήρα παρεμβάσεις, είναι οι εξής:

– Δράση 19.2.4: Βασικές υπηρεσίες και ανάπλαση χωριών σε αγροτικές περιοχές, που περιλαμβάνει τις υποδράσεις:

19.2.4.1: Στήριξη για υποδομές μικρής κλίμακας, 19.2.4.2 Στήριξη για τη δημιουργία, βελτίωση ή επέκταση τοπικών βασικών υπηρεσιών για τον αγροτικό πληθυσμό, και σχετικών υποδομών (παιδικοί σταθμοί, αγροτικά ιατρεία, κέντρα απασχόλησης και φροντίδας νέων, ηλικιωμένων, ΑμεΑ, αθλητικοί χώροι), 19.2.4.3 Στήριξη για επενδύσεις για δημόσια χρήση σε υπηρεσίες και υποδομές αναψυχής, ανάπλασης χώρων εντός οικισμών, τουριστικές πληροφορίες και υποδομές μικρής κλίμακας, 19.2.4.4 Ενίσχυση πολιτιστικών εκδηλώσεων,
19.2.4.5: Στήριξη για μελέτες, υπηρεσίες και επενδύσεις, που συνδέονται με τον πολιτισμό, τη διατήρηση, την αποκατάσταση και την αναβάθμιση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς των χωριών, των αγροτικών τοπίων και των τόπων με υψηλή φυσική αξία,
19.2.4.6: Στήριξη για επενδύσεις που στοχεύουν στη μετεγκατάσταση κτηρίων γεωργικών εκμεταλλεύσεων, εξαιρουμένων του εκσυγχρονισμού και της αύξησης παραγωγικής ικανότητας των εγκαταστάσεων.

– Δράση 19.2.5: Παρεμβάσεις για τη βελτίωση υποδομών στον πρωτογενή τομέα, η οποία περιλαμβάνει τις υποδράσεις:

19.2.5.1: Βελτίωση πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις
19.2.5.2: Βελτίωση διαχείρισης υδατικών πόρων και αποθήκευσης ύδατος (εγγειοβελτιωτικά έργα, ομβροδεξαμενές).

– Δράση 19.2.6: Ανάπτυξη και βελτίωση βιωσιμότητας δασών, η οποία περιλαμβάνει τις υποδράσεις:

19.2.6.1.1: Πρόληψη δασών και δασικών εκτάσεων από πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές και καταστροφικά συμβάντα, 19.2.6.1.2 Αποκατάσταση δασών και δασικών εκτάσεων από πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές και καταστροφικά συμβάντα.

Παρεμβάσεις ιδιωτικού χαρακτήρα

Ως έναρξη της περιόδου επιλεξιμότητας των δαπανών, θεωρείται η οριστική υποβολή της αίτησης από τον δικαιούχο στο Πληροφορικό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ). Οι δράσεις ιδιωτικού χαρακτήρα είναι οι εξής:

• Δράση 19.2.1 Μεταφορά γνώσεων και ενημέρωσης, με υποδράσεις 2.1.1 και 19.2.1.2. Αφορούν ενέργειες επαγγελματικής κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων, που μπορούν να περιλαμβάνουν επιμορφωτικά μαθήματα και εργαστήρια, βραχυπρόθεσμες ανταλλαγές για διαχείριση γεωργικών και δασικών εκμεταλλεύσεων και δασών, επισκέψεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις και δάση.

Εκτός των δύο παραπάνω υποδράσεων, οι επιλέξιμες δαπάνες στο πλαίσιο των επενδυτικών προτάσεων για όλες τις κατηγορίες υποδράσεων δύναται να είναι:

1. Η αγορά, η κατασκευή ή η βελτίωση ακινήτου.
2. Η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, προκειμένου να εξυπηρετούνται οι ανάγκες της μονάδας.
3. Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού και ο εξοπλισμός εργαστηρίων στον βαθμό που εξυπηρετεί τη λειτουργία της μονάδας. Ο εξοπλισμός παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εξοικονόμησης ύδατος και επεξεργασίας αποβλήτων εφόσον αποτελούν συμπληρωματική δαπάνη σε παραγωγικές επενδύσεις.
4. Αγορά καινούργιων: i) Οχημάτων μεταφοράς προϊόντων ειδικού τύπου που θεωρούνται απαραίτητα για την λειτουργία της επένδυσης. Το ύψος της δαπάνης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% του προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου. ii) Μέσων εσωτερικής μεταφοράς που καλύπτουν τις ανάγκες της επένδυσης.
5. Απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας, τα οποία είναι αναγνωρισμένα από διεθνή ή εθνικά πρότυπα.
6. Δαπάνες εξοπλισμού επιχείρησης, όπως αγορά fax, τηλεφωνικών εγκαταστάσεων, ηλεκτρονικών υπολογιστών κ.ά.
7. Δαπάνες συστημάτων ασφαλείας και πυροσβεστικής προστασίας εγκαταστάσεων.
8. Γενικές δαπάνες συνδεόμενες με τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό της μονάδας, όπως αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων, αμοιβές για συμβουλές σχετικά με την περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για μελέτες σκοπιμότητας. Οι δαπάνες δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 10% του συνολικού κόστους της πράξης.
9. Δαπάνες, όπως απόκτηση ή ανάπτυξη λογισμικού και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών, δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων, δημιουργία αναγνωρίσιμου σήματος (ετικέτας) του προϊόντος, έρευνα αγοράς για τη διαμόρφωση της εικόνας του προϊόντος (συσκευασία, σήμανση).
10. Δαπάνες προβολής, όπως ιστοσελίδα, έντυπα, διαφήμιση και συμμετοχή σε εκθέσεις και μέχρι το 10% του συνολικού κόστους της πράξης.
11. Δαπάνες σύνδεσης με Οργανισμούς Κοινής Ωφέλειας, όπως ΔΕΗ, ύδρευση, αποχέτευση κ.λπ.
12. Ασφαλιστήριο συμβόλαιο κατά παντός κινδύνου, κατά τη διάρκεια των εργασιών της επένδυσης (υποχρεωτική ασφάλιση).
13. Αμοιβές προσωπικού, συμπεριλαμβανομένων των επιβαρύνσεων της κοινωνικής ασφάλισης, πληρωτέες από τον δικαιούχο στο προσωπικό του, εφόσον αυτό προσελήφθη για να εργαστεί αποκλειστικά για την υλοποίηση της επένδυσης και να απολυθεί με την ολοκλήρωσή του, σε περίπτωση αυτεπιστασίας.

Στις υποδράσεις, που αφορούν τη μεταποίηση, 19.2.2.1 και 19.2.2.2 (Ενίσχυση επενδύσεων στη μεταποίηση εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων, με αποτέλεσμα γεωργικό και μη γεωργικό προϊόν αντίστοιχα), 19.2.3.1 και 19.2.3.2 (Οριζόντια εφαρμογή):

Δεν ενισχύεται η ίδρυση ελαιοτριβείων και σφαγείων σε όλη τη χώρα εκτός από την ίδρυση σφαγείων σε νησιωτικές περιοχές και μέχρι 400 τόνους κρέατος /έτος. Η ίδρυση σφαγείων πουλερικών είναι επιλέξιμη μόνο σε ορεινές ή νησιωτικές περιοχές. Ως εκσυγχρονισμός μονάδας νοείται η αντικατάσταση ή/και η συμπλήρωση μηχανολογικού εξοπλισμού, όπως η επέκταση δυναμικότητας ενεργών και ανενεργών μονάδων. Κατ’ εξαίρεση, όσον αφορά την περίπτωση μονάδων ελαιοτριβείων που έχουν παύσει τη λειτουργία τους, αυτές μπορούν να προβούν σε εκσυγχρονισμό και να επαναλειτουργήσουν με την ίδια δραστηριότητα και δυναμικότητα.

Οι μετεγκαταστάσεις και οι συγχωνεύσεις μονάδων συνοδεύονται απαραίτητα και από εκσυγχρονισμό αυτών. Επιπλέον επιλέξιμες δαπάνες είναι όσες σχετίζονται με τη διαμόρφωση χώρων προβολής, δοκιμής των προϊόντων της επιχείρησης, εργασίες πράσινου, η αγορά συγκροτήματος ψυχρής έκθλιψης ελαιολάδου, μέχρι το ποσό των 30.000 ευρώ κ.ά. Η δαπάνη αυτή αφορά αποκλειστικά ενεργούς ή επαγγελματίες αγρότες, μόνο για την ιδία παραγωγή τους και το τελικό προϊόν θα πρέπει να είναι τυποποιημένο σε συσκευασίες μέχρι 5 λίτρων.

Στο πλαίσιο της Υποδράσης 19.2.6.2 ενισχύονται επενδύσεις για την ανάπτυξη και την οργάνωση της επεξεργασίας και εμπορίας δασικών προϊόντων, μέχρι το στάδιο της βιομηχανικής μεταποίησης.

Στον τομέα του τουρισμού περιλαμβάνονται οι εξής υποδράσεις 19.2.2.3 και 19.2.3.3., που αφορούν επενδυτικές προτάσεις με επιπλέον επιλέξιμες δαπάνες ειδικού εξοπλισμού όπως η αγορά- κατασκευή παραδοσιακών σκαφών, αγορά αλόγων για δραστηριότητες περιήγησης, οχημάτων μεταφοράς πελατών για τις επιχειρήσεις εναλλακτικού/θεματικού τουρισμού μέχρι του ποσού των 30.000 ευρώ, κατασκευή οικίσκου –αποθήκης για τις ανάγκες φύλαξης– εξυπηρέτησης της επένδυσης κ.ά.

Στους τομείς της βιοτεχνίας, χειροτεχνίας, παραγωγής ειδών μετά την 1η μεταποίηση και του εμπορίου (υποδράσεις 19.2.2.4 και 19.2.3.4) επιπλέον επιλέξιμες δαπάνες είναι η απόκτηση ή ανάπτυξη λογισμικού, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας κ.ά.

Στις υποδράσεις 19.2.2.5 και 19.2.3.5, που αφορούν την παροχή υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του αγροτικού πληθυσμού, επιπλέον επιλέξιμες δαπάνες αφορούν αγορά οχημάτων ειδικού τύπου που συνδέονται με τον σκοπό της επένδυσης.

Όσον αφορά τις επενδύσεις οικοτεχνίας και πολυλειτουργικών αγροκτημάτων (19.2.2.6 και 19.2.3.6) επιπλέον επιλέξιμες δαπάνες είναι όσες σχετίζονται με τη διαμόρφωση χώρων προβολής, δοκιμής των προϊόντων της επιχείρησης, εργασίες πράσινου, δενδροφυτεύσεις, η αγορά συγκροτήματος ψυχρής έκθλιψης ελαιολάδου, μέχρι του ποσού των 30.000 ευρώ κ.ά.

Στο πλαίσιο της δράσης 19.2.7 Συνεργασία μεταξύ διαφορετικών παραγόντων περιλαμβάνονται οκτώ υποδράσεις, από τις οποίες η 19.2.7.7 αφορά αποκλειστικά γεωργούς και μεταποιητές.

Το παράδειγμα των Νήσων Αττικής

Μεταξύ των τοπικών αναπτυξιακών προγραμμάτων της χώρας είναι και το πρόγραμμα των Νήσων Αττικής, με τίτλο «Πολιτισμός και περιβάλλον ‘‘Εν πλω’’», το οποίο σχεδίασε το Δίκτυο Συνεργασίας Δήμων ΠΕ Νήσων Αττικής, και παρουσιάστηκε την περασμένη Τρίτη 5/12 στην Αίγινα. Στην εκδήλωση, όπου το παρών έδωσαν τόσο οι εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και τα μέλη του Δικτύου όσο και πολίτες της περιοχής, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρουσίαση του τοπικού προγράμματος και οι επενδύσεις που προβλέπονται για την περιφερειακή ενότητα.

Στο πλαίσιο των ιδιωτικών επενδύσεων, το πρόγραμμα δίνει, μεταξύ άλλων, έμφαση στον τομέα της μεταποίησης, της εμπορίας και/ ή ανάπτυξης γεωργικών προϊόντων, όπως κρέατα και βρώσιμα παραπροϊόντα σφαγείων, γάλα και προϊόντα γαλακτοκομίας, καρποί, προϊόντα αλευροποιίας, ζωικά λίπη, παρασκευάσματα οσπρίων και λαχανικών κ.λπ., αλλά και μη γεωργικών, όπως επεξεργασία καπνού για παραγωγή πούρων ή σιγαρίλος, ζυθοποιία, επεξεργασία προϊόντων κυψέλης, μονάδες παραγωγής αιθέριων ελαίων, μονάδες πυρηνελαιουργείων, βιοτεχνικές επιχειρήσεις κ.ά.

Επιπλέον, περιλαμβάνει μία σειρά ενεργειών για την τοπική ανάπτυξη των νησιών, με την ίδρυση/ δημιουργία και εκσυγχρονισμό/ αναβάθμιση υποδομών διανυκτέρευσης και εναλλακτικών μορφών τουρισμού, μονάδων χειροτεχνίας, με προϊόντα όπως κεντητική, υφαντική, κεραμική, ξυλοτεχνία, καλαθοπλεκτική/ ψαθοπλεκτική κ.λπ., μονάδων παραγωγής ειδών μετά την 1η μεταποίηση, με είδη παραδοσιακής ζαχαροπλαστικής – αρτοσκευάσματα – ζυμαρικά, είδη διατροφής που παρουσιάζουν ιδιαίτερα τοπικά παραδοσιακά χαρακτηριστικά ή ενισχύουν τις υπόλοιπες αγροτικές δραστηριότητες κ.λπ. μονάδων οικοτεχνίας και πολυλειτουργικών αγροκτημάτων.

Έμφαση δίδεται και στον τομέα της αλιείας, με την επιδότηση μικρών διαδρομών περιήγησης και παρακολούθησης της αλιευτικής δραστηριότητας για ψυχαγωγικούς λόγους. Προβλέπονται, ακόμη, επενδύσεις σε σκάφη, εστιατόρια, περιβαλλοντικές υπηρεσίες και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, την ίδρυση/ δημιουργία ή εκσυγχρονισμό/ αναβάθμιση επιχειρήσεων που στοχεύουν στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας του αλιευτικού τομέα.

Οι δράσεις επαγγελματικής κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων στοχεύουν στην αναβάθμιση και στη βελτίωση των καλλιεργειών φιστικιάς στην Αίγινα, του λεμονοδάσους στον Πόρο, της μελισσοκομίας στα Κύθηρα, τη διαχείριση της υλοτομίας στα πευκοδάση των Νησιών για αντιπυρική προστασία κ.λπ., τη διαχείριση όνων στην Ύδρα κ.ά.

Στις παρεμβάσεις δημόσιου χαρακτήρα, μεταξύ άλλων, προβλέπεται η ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτηρίων, η δημιουργία, η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός των υποδομών αναψυχής, η κατασκευή έργων αγροτικής οδοποιίας, η βελτίωση υφιστάμενων αρδευτικών δικτύων κ.ά. Επίσης, περιλαμβάνονται η διοργάνωση καλλιτεχνικών ή πολιτιστικών εκδηλώσεων (Μιαούλεια Ύδρας, Αρμάτα Σπετσών, Σαλαμίνια κ.ά.) και παραστάσεων, φεστιβάλ (π.χ. φεστιβάλ φιστικιού Αίγινας, γαστρονομικό φεστιβάλ Πόρου, κ.ά.) εκθέσεις, αλλά και η δημιουργία, η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός των θαλάσσιων μεταφορικών υποδομών, η δημιουργία θαλάσσιων πάρκων κ.ά.

Κατά τη διάρκεια της ημερίδας, επισημάνθηκε η σπουδαιότητα της συνεργασίας για την ανάπτυξη της περιοχής, ενώ παρουσιάστηκαν επιτυχημένα παραδείγματα στους τομείς της γαστρονομίας και της δικτύωσης των πολιτιστικών φορέων.