Ναρκοπέδιο για αγρότες και κτηνοτρόφους η ανάρτηση των δασικών χαρτών

Φουντώνει ημέρα με την ημέρα –και ειδικότερα μετά την αποκάλυψη της σημαντικότητας του θέματος για τον αγροτικό κόσμο από την «ΥΧ» (φύλλο 65)– η ανησυχία σχετικά με την έκβαση της υπόθεσης που αφορά την ανάρτηση και την κύρωση των δασικών χαρτών. Αν και δεν χωρά αμφισβήτηση πως η συγκεκριμένη δράση είναι πολύ σημαντική σε σχέση με τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου, ωστόσο η περιπλοκότητα της νομοθεσίας και η παράλληλη εμπλοκή διαφορετικών δημόσιων υπηρεσιών στην όλη διαδικασία αυξάνει την ανησυχία αγροτών και κτηνοτρόφων της χώρας για πιθανές επιπτώσεις στην επιλεξιμότητα των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκτάσεων.

Τα σημαντικότερα ζητήματα, που σχετίζονται με την αγροτική παραγωγή –σύμφωνα με το δεύτερο κατά σειρά πολυσέλιδο ρεπορτάζ μας–, συνοψίζονται ως εξής:

Μέχρι και σήμερα που έχουν ξεκινήσει οι αναρτήσεις των δασικών χαρτών δεν έχει γίνει απολύτως καμία μελέτη για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η κύρωσή τους στις εθνικές αγροτικές επιδοτήσεις. Συγκεκριμένα –όπως μας εξηγούν άνθρωποι που γνωρίζουν τις τεχνικές λεπτομέρειες της διαδικασίας– θα ήταν τεχνικά εξαιρετικά απλή η διαδικασία διασταύρωσης των αναρτώμενων δασικών χαρτών με αυτούς του ΟΠΕΚΕΠΕ στους οποίους απεικονίζεται η επιλεξιμότητα των εκτάσεων. Με αυτόν τον τρόπο, η πολιτεία θα αποκτήσει συνολική εικόνα του όποιου προβλήματος μπορεί να δημιουργηθεί σε σχέση με τις δηλούμενες εκτάσεις των παραγωγών.

Η διασταύρωση των δεδομένων των υπό ανάρτηση χαρτών με αυτά του ΟΣΔΕ μπορούν να διευκολύνουν και τη διαδικασία αντιρρήσεων των παραγωγών και πιθανώς να μειώσουν τα κόστη υποβολής τους.

Τέλος, σε ό,τι αφορά τις βοσκοτοπικές εκτάσεις (αυτές που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε βοσκότοπους), και λόγω του ιδιότυπου καθεστώτος διανομής τους στους κτηνοτρόφους, υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία, αφού οι δημόσιες εκτάσεις που χαρακτηρίζονται βοσκότοποι (σ.σ. στο σύστημα επιδοτήσεων) κατανέμονται μηχανογραφικά στους δικαιούχους για την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων τους. Κατά συνέπεια, μόνο σε αυτές το ίδιο το Δημόσιο θα μπορούσε να επικαλεστεί έννομο συμφέρον κατά τη διαδικασία των αντιρρήσεων. Οι κτηνοτρόφοι, δηλαδή, που εκμεταλλεύονται τις εκτάσεις για τη βοσκή των ζώων τους και τις χρησιμοποιούν για να πληρώνονται τα δικαιώματά τους δεν μπορούν να υποβάλουν κανένα είδος ένστασης.

Γιώργος Σταθάκης, υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Οι αντιρρήσεις θα εξεταστούν και θα γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις

«Ό,τι είπα στην Πάτρα ισχύει», δήλωσε στην «ΥΧ» ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, παρά τις αντιδράσεις που προέκυψαν από βουλευτές της αντιπολίτευσης. Να υπενθυμίσουμε πως επέμεινε έτσι στη θέση πως η ανάρτηση δασικών χαρτών έχει μεγάλη περιβαλλοντική αξία και θετικές συνέπειες για την εθνική οικονομία, αλλά άνοιξε ένα παραθυράκι ότι θα υπάρξουν διορθώσεις.

Ο κ. Σταθάκης ανέφερε πως η οριοθέτηση διευκολύνει τον εθνικό χωροταξικό σχεδιασμό και την αξιοπιστία των εγγραφών στις κτηματογραφήσεις του Κτηματολογίου, με άμεσο όφελος την προσέλκυση επενδύσεων, καταργεί τη γραφειοκρατία με ηλεκτρονικές υπηρεσίες και εγκαθιδρύει κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και πολίτη.

«Οι πολίτες δεν πρέπει να στέκονται κριτικά απέναντι στην υλοποίηση του έργου αυτού, που γίνεται για πρώτη φορά, διασφαλίζοντας, το φυσικό περιβάλλον και τις τωρινές και μελλοντικές γενιές», είπε. «Είναι άδικο ένα μικρό ποσοστό της συνολικής έκτασης των δασικών χαρτών, που θα τεθεί σε φάση αντίρρησης, να κρατά σε ομηρία το σύνολο της έκτασης», πρόσθεσε. Ακόμη, επεσήμανε πως όπου υπάρχουν αντιρρήσεις, θα εξεταστούν από την αρμόδια επιτροπή, που έχει συσταθεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και θα δοθούν οι κατάλληλες λύσεις. Ειδικότερα, κατά τον υπουργό Περιβάλλοντος:

Οι δασικοί χάρτες δεν καθορίζουν ιδιοκτήτη, αλλά ποιες περιοχές είναι δάση. Είναι συνταγματικά δίκαιο να αποκαλυφθούν οι παράνομες εκχερσώσεις και να αποδοθεί στους πολίτες γη, που είχε καταληφθεί χωρίς άδεια.

Τα τέλη αντιρρήσεων είναι μειωμένα κατά 10%, όμως, εξετάζεται δημιουργία κλίμακας μεταξύ των 135-450 ευρώ, που θα μειώσει το κόστος αντίρρησης. Χωρίς τέλος θα είναι οι αντιρρήσεις:

• Για περιοχές που συμπεριελήφθησαν στον δασικό χάρτη λόγω μη αποτύπωσης των ρυμοτομικών σχεδίων ή οικιστικών πυκνώσεων.
• Για όσες φαίνονται ως δασικές το 1945, αλλά περιλαμβάνονται στον εποικισμό.
  Γι’ αυτές που φαίνονται είτε το 1945 είτε τώρα ως χορτολιβαδικές ή βραχώδεις ή πετρώδεις και περιλαμβάνονται στον εποικισμό.
• Για περιοχές με εκκρεμείς πράξεις χαρακτηρισμού και για εκείνες με τελεσίδικη πράξη χαρακτηρισμού.
• Τα έσοδα από τα τέλη αντιρρήσεων θα χρηματοδοτήσουν τη σύνταξη δασικών χαρτών στην υπόλοιπη χώρα.
• Δεν εξετάζεται παράταση των προθεσμιών για την υποβολή αντιρρήσεων.
• Δεν χρειάζονται μεσάζοντες για την υποβολή αντιρρήσεων.
• Για τις περιπτώσεις λαθών στον δασικό χάρτη εξετάζεται η δυνατότητα επιστροφής των ποσών, που απαιτούνται για την υποβολή αντιρρήσεων.

Σωκράτης Φάμελλος, αν. υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Επιτρέπεται η νομιμοποίηση εκτάσεων που έχουν εκχερσωθεί για γεωργική εκμετάλλευση

«Η ανάρτηση και η κύρωση των δασικών χαρτών είναι ένα έργο το οποίο αποτελεί μια αναπτυξιακή υποδομή για τη χώρα μας και θα μας απαλλάξει από παθογένειες του παρελθόντος, που οφείλονται και στην καθυστέρηση των προηγούμενων κυβερνήσεων να αναλάβουν αυτές τις πρωτοβουλίες».

Τα παραπάνω ανέφερε στην «ΥΧ», ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, ο οποίος καθησύχασε επί της ουσίας τους Έλληνες αγρότες που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την ανάρτηση των δασικών χαρτών.

Σύμφωνα με τον αν. υπουργό, οι δασικοί χάρτες θα βοηθήσουν να «χαρακτηριστούν οι περιοχές και να προλάβουμε καταπατήσεις και παράνομες αλλαγές χρήσεων, αλλά παράλληλα θα προστατεύσουμε και το περιβάλλον. Η διαδικασία που έχει επιλεγεί –η οποία προβλεπόταν ιστορικά έτσι και αλλιώς με τους νόμους του 1998 και του 2013– προβλέπει μείωση του τέλους αντιρρήσεων κατά 10%, ενώ παράλληλα προβλέπει αύξηση κατά 15 ημέρες του χρόνου υποβολής των αντιρρήσεων αυτών. Άρα, είναι πολύ πιο φιλική από αυτή που είχε νομοθετηθεί στο παρελθόν. Ταυτόχρονα, υπάρχει θεσμικό πλαίσιο που επιτρέπει υπό προϋποθέσεις τη νομιμοποίηση των εκτάσεων που έχουν εκχερσωθεί για γεωργική εκμετάλλευση».

Επιπλέον, ο κ. Φάμελλος σημείωσε ότι η ανάρτηση και η κύρωση των δασικών χαρτών δεν αλλάζει την ιδιοκτησία της γης –και αυτό πρέπει να είναι ξεκάθαρο για όλο τον αγροτικό κόσμο–, αλλά καθορίζει μόνο τη μορφή και τον χαρακτηρισμό της. Πρόσθεσε, επίσης, ότι το ΥΠΕΚΑ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και το ΥΠΑΑΤ, όπως επίσης και με το υπουργείο Εσωτερικών και τα κατά τόπους δασαρχεία (και τις διευθύνσεις δασών). «Για τον λόγο αυτό, θα υπάρξουν και αντίστοιχες συσκέψεις, προκειμένου να ενισχυθεί η πληροφόρηση των πολιτών και να βελτιωθούν πιθανά διαχειριστικά προβλήματα, μια και έχουμε αναλάβει εμείς την ευθύνη να επιλύσουμε ένα χρόνιο πρόβλημα της χώρας μας».

Αναφερόμενος στις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, δήλωσε ότι δεν θα πρέπει να γίνεται πολιτική εκμετάλλευση του θέματος, ιδιαίτερα «από αυτούς που έχουν την ευθύνη για την καθυστέρηση της χώρας στο επίπεδο των δασικών χαρτών αλλά και του κτηματολογίου, αφού σε όλους μας είναι γνωστό ότι η καθυστέρηση αυτή στηρίχθηκε σε έναν μεγάλο βαθμό στο καθεστώς ανισοτιμίας και πελατειακών σχέσεων που είχαν διαμορφώσει οι ίδιοι στο παρελθόν».

Απαντώντας σε ερώτηση της «ΥΧ» σχετικά με τις επιπτώσεις που θα έχουν οι χαρακτηρισμοί καλλιεργήσιμων –μέχρι σήμερα– εκτάσεων ως δασικές στις αγροτικές επιδοτήσεις, σημείωσε: «Πρώτιστος σκοπός μας είναι να μην υπάρχει επίπτωση στον αγροτικό κόσμο και να υπάρχει δυνατότητα απόκτησης των γαιών που έχουν εκχερσωθεί, γι’ αυτό και θα κάνουμε χρήση του θεσμικού πλαισίου. Παράλληλα, είμαστε σε φάση εφαρμογής του θεσμικού πλαισίου εφαρμογής του νόμου για τις βοσκήσιμες γαίες, έτσι ώστε να υπάρχει απεικόνιση της χορτολιβαδικής ικανότητας που αντιστοιχεί στο ζωικό κεφάλαιο της χώρας μας, προκειμένου να μην μειωθεί η δυνατότητά τους να διεκδικήσουν τις επιδοτήσεις που αντιστοιχούν στη χώρα».

Γιάννης Τσιρώνης, αν. υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης

Όσοι αγρότες έχουν δικαιώματα δεν πρέπει να φοβούνται τίποτα

Τη βεβαιότητα ότι οι αγρότες που κάνουν δηλώσεις ΟΔΣΕ και είναι κάτοχοι δικαιωμάτων, δεν θα αντιμετωπίσουν κανένα πρόβλημα με την ανάρτηση των δασικών χαρτών, ακόμα και αν κάποιες εκτάσεις κριθούν αρχικά δασικές, εξέφρασε, μιλώντας στην «ΥΧ», ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιάννης Τσιρώνης.

Γνωρίζοντας εκ των έσω το θέμα –μια και είχε ασχοληθεί επί της θητείας του ως αναπληρωτής ΥΠΕΚΑ–, ο αν. υπουργός σημείωσε ότι «κανείς δεν πρέπει να ανησυχεί, διότι επιτέλους και στη χώρα μας θα λήξει μια ομηρία δεκαετιών». Και πρόσθεσε: «Επρόκειτο ουσιαστικά για μια παρανομία, η οποία έπρεπε να λήξει. Πρέπει με απλά λόγια να γνωρίζουμε τι είναι δάσος και τι δεν είναι. Αυτή την στιγμή, κάνουμε μια σημαντική μεταρρύθμιση, αναρτώντας τους χάρτες αυτούς. Προφανώς όμως και θα υπάρξουν διαφωνίες, το περιμέναμε αυτό».

Ειδικότερα, αναφορικά με τους αγρότες, ο κ. Τσιρώνης ξεκαθάρισε στην «ΥΧ» ότι «όποιος έχει δικαιώματα δεν έχει να φοβάται τίποτα. Είμαστε μια ευνομούμενη πολιτεία και αν κάποιος έχει δίκιο, θα το βρει. Εκεί που δεν μπορούσε να βρει άκρη, ήταν ουσιαστικά όλα τα προηγούμενα χρόνια, όντας όμηρος του δασαρχείου».

Απαντώντας σε ερώτησή μας αν με το νέο ΟΣΔΕ θα υπάρχουν προβλήματα με τους αγρότες που πρέπει να δηλώσουν τις εκτάσεις τους, συμπλήρωσε: «Αυτό θα το ρυθμίσουμε. Να μην ανησυχεί κανένας. Το πολύ – πολύ θα γίνει μια ρύθμιση μέχρι να τελεσιδικίσει το θέμα. Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε σε όλους ότι αν δεν τελεσιδικίσουν οι πράξεις, κανείς δεν έχει πρόβλημα. Η τελεσιδικία αφορά την αντίρρηση που μπορεί να καταθέσει κάποιος επί των αναρτήσεων των δασικών χαρτών. Ακόμα και αν τελικά δεν δικαιωθεί από την αρμόδια επιτροπή, μπορεί να απευθυνθεί στα ελληνικά δικαστήρια. Δεν αλλάζει κάτι λοιπόν σε σχέση με το παρελθόν, απλώς η διαδικασία αυτή αφορά μια συλλογική πράξη χαρακτηρισμού. Επίσης, αν μια έκταση κριθεί δασική τελεσίδικα, εμείς μπορούμε αυτομάτως να κάνουμε δασολόγιο και να την παραχωρήσουμε στους κτηνοτρόφους μας καθαρή. Όταν έχεις τη σιγουριά σχετικά με το τι είναι και τι δεν είναι δάσος, μπορείς να προχωρήσεις στις κατάλληλες ενέργειες».

Τέλος, ρωτήσαμε τον κ. Τσιρώνη σχετικά με το τι θα ισχύσει όσον αφορά τις δασικές εκτάσεις που ανήκουν στην εκκλησία. «Με όλη αυτήν τη διαδικασία δεν κρίνουμε το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Κρίνουμε δασικό ή μη δασικό χαρακτήρα. Υπάρχουν και ιδιωτικά και εκκλησιαστικά και δημοτικά δάση. Άλλο σε ποιον ανήκει και άλλο αν είναι ή όχι δάσος. Δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα», μας απάντησε ο αν. υπουργός.

Κώστας Σκρέκας, βουλευτής, τομεάρχης Περιβάλλοντος της Νέας Δημοκρατίας

Η κυβέρνηση ορθά αναδιπλώνεται, αλλά πρέπει να γίνουν αλλαγές

«Η υπόθεση των δασικών χαρτών κατέδειξε την προχειρότητα με την οποία η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ νομοθετεί. Κλείνει ιδεοληπτικά τα μάτια σε ιδιαιτερότητες της χώρας και αντιμετωπίζει τους πολίτες σαν ‘‘κουμπαρά’’. Αν και πρόκειται για ένα ζήτημα μείζονος σημασίας, προχειρότητες και έλλειψη σχεδιασμού στο στάδιο της κατάρτισης των δασικών χαρτών, αλλά και προσήλωση σε φοροεισπρακτικές τακτικές τύπου ‘‘παράβολο’’, οδηγούν για ακόμα μια φορά χιλιάδες ιδιοκτήτες στην απόγνωση, καθώς αρκετοί καλούνται να πληρώσουν ένα νέο χαράτσι από 45 ευρώ έως 3.600, γι’ αυτό που έως σήμερα θεωρούσαν ιδιοκτησία τους».

Τα παραπάνω τόνισε στην «ΥΧ» ο τομεάρχης Περιβάλλοντος της Νέας Δημοκρατίας, Κώστας Σκρέκας, ο οποίος είναι επικεφαλής των «38» που κατέθεσαν επίκαιρη ερώτηση προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργο Σταθάκη, για το θέμα των δασικών χαρτών.
Στη σχετική ερώτηση, που δεν έχει συζητηθεί ακόμη στη Βουλή, αλλά έως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχε προσδιοριστεί ακόμη ημερομηνία συζήτησης, η ΝΔ, με επικεφαλής τον τομεάρχη Περιβάλλοντος, Κώστα Σκρέκα, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι ήδη από την πρώτη στιγμή που αναρτήθηκαν οι χάρτες στις περιφερειακές ενότητες Πιερίας, Καβάλας Μεσσηνίας και Ηλείας υπήρχαν παραλείψεις και λάθη, διότι δεν προηγήθηκε επαρκές και ξεκάθαρο στάδιο διαβούλευσης. Κι αυτό, διότι, κατά τον πρώτο υπογράφοντα, δεν ελήφθησαν υπόψη αεροφωτογραφίες και από άλλες χρονικές περιόδους, που απεικονίζουν με σαφήνεια τις ενδιάμεσες καταστάσεις, με αποτέλεσμα λ.χ. στον Πύργο Ηλείας να εμφανίζονται αναδασωτέα ακόμη και κτήματα με κατοικίες.

Ο κ. Σκρέκας ξεκαθαρίζει πως «η προστασία του δάσους και η περιβαλλοντική προστασία είναι συνταγματικές αρχές και γίνονται σεβαστές από όλους μας. Το ίδιο όμως είναι και η ισότιμη μεταχείριση των πολιτών απέναντι στην ιδιοκτησία. Η Πελοπόννησος σήμερα καλείται να κλείσει πληγές: χαρακτηρίζονται αναδασωτέα ακόμη και κτήματα με κατοικίες, αγροτεμάχια εμφανίζονται ως δασικά, ενώ σε εκτεταμένες περιοχές π.χ. Μεσσηνία ‘‘εξαφανίζονται’’ σπίτια και περιουσίες με καλλιεργούμενες αγροτικές εκτάσεις. Πλέον, μοναδική άμυνα των πολιτών είναι η κατάθεση αντιρρήσεων έναντι σοβαρού αντιτίμου», τονίζει ο κ. Σκρέκας. «Χαιρόμαστε που, έστω εκ των υστέρων και μετά την πίεση της ΝΔ, ο αρμόδιος υπουργός, κ. Σταθάκης, αναγνωρίζει την ύπαρξη λαθών, αναδιπλώνεται και εξετάζει το ενδεχόμενο επιστροφής των ποσών που απαιτούνται για την υποβολή αντιρρήσεων στις περιπτώσεις αυτές», λέει και καταλήγει πως «πρέπει να γίνουν αλλαγές».

Νομικές και πρακτικές συνέπειες της ανάρτησης των δασικών χαρτών στις εκτός σχεδίου περιοχές

Εύα Δημητριάδη, Δικηγόρος, Master II στο Δίκαιο του Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Paris I Panthéon-Sorbonne

Επί των διατάξεων του ν. 3889/2010 (ΦΕΚ Α΄/182/2010), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα, ερείδεται η διαδικασία της κατάρτισης, ανάρτησης και κύρωσης των δασικών χαρτών, οι οποίοι πρόκειται να αποτελέσουν τη βάση του εθνικού δασολογίου.

Έκταση εκτός σχεδίου, για την οποία δεν έχει ακολουθηθεί η διαδικασία έκδοσης πράξης χαρακτηρισμού, δύναται να αποτυπωθεί στον δασικό χάρτη ως δασική και όχι ως αγροτική, ακόμα και αν καλλιεργείται επί σειρά ετών έως σήμερα.

Μετά την κύρωση του δασικού χάρτη, δεν επιτρέπεται αναμόρφωσή του, ήτοι συμπλήρωση ή διόρθωσή του, παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Ειδικότερα, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η διαγραφή των εκτάσεων που θα πάψουν να υπάγονται στον δασικό νόμο, σύμφωνα με πράξεις των αρμοδίων οργάνων ή με δικαστικές αποφάσεις που κρίνουν επί των πράξεων αυτών, είτε με διοικητικές πράξεις που έπρεπε να συμπεριληφθούν στο δασικό χάρτη ή εσφαλμένα αποτυπώθηκαν κατά την κατάρτισή του και δεν απεικονίζονται σε αυτόν. Δεδομένου, όμως, ότι για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών ο νόμος απαιτεί την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης, η οποία θα ρυθμίζει τις τεχνικές προδιαγραφές, καθώς και την ειδικότερη διαδικασία της αναμόρφωσης, παραμένει έως σήμερα εκκρεμής η δυνατότητα διαγραφής μιας έκτασης από κυρωθέντα και, συνεπώς, οριστικό δασικό χάρτη.

Επομένως, έως σήμερα, κατά του περιεχομένου του δασικού χάρτη που αναρτήθηκε, παρέχεται στον ενδιαφερόμενο η δυνατότητα υποβολής αντιρρήσεων, εντός αποκλειστικής προθεσμίας εξήντα (60) ημερών. Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, οι ασκηθείσες αντιρρήσεις εξετάζονται από τις αρμόδιες προς τούτο Επιτροπές (Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων), οι οποίες, παρά τον όγκο των ήδη συσσωρευμένων αντιρρήσεων που εκκρεμούν προς εξέταση, δεν έχουν εισέτι συσταθεί. Εντούτοις, η υποβολή των προβλεπόμενων αντιρρήσεων συνιστά αναγκαίο όρο και προϋπόθεση, προκειμένου ο δασικός χάρτης να μην κυρωθεί και να μην καταστεί οριστικός ως προς την επίμαχη έκταση. Σε περίπτωση που η προθεσμία των 60 ημερών παρέλθει άπραγη, απομένει στον ενδιαφερόμενο η προσφυγή ενώπιον των αρμοδίων δικαστηρίων για την ακύρωση του κυρωθέντος δασικού χάρτη.

Η έως σήμερα αδράνεια της Διοικήσεως, αφενός, να συστήσει τις ως άνω προβλεπόμενες Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων και, αφετέρου, να προβεί στην έκδοση της απαιτούμενης υπουργικής απόφασης για τη ρύθμιση των προϋποθέσεων αναμόρφωσης του δασικού χάρτη, συνεπάγεται ουσιαστικά μια πολυετή δέσμευση της ιδιοκτησίας. Διότι βέβαια, η εκμετάλλευση μιας δασικής έκτασης, είτε δημόσιας είτε ιδιωτικής, καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής και περιορισμένη.

Κατά συνέπεια, σε περιπτώσεις καλλιεργήσιμης έκτασης, η οποία δεν είχε έως σήμερα λάβει πράξη χαρακτηρισμού από το αρμόδιο δασαρχείο και εμφαίνεται στην ανάρτηση του δασικού χάρτη ως δασική, πέραν των ανωτέρω διαδικασιών, ήτοι της υποβολής των προβλεπόμενων αντιρρήσεων ή/και της άσκησης του προβλεπόμενου ενδίκου βοηθήματος, για την αναμόρφωση ή ακύρωση του δασικού χάρτη αντιστοίχως, ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης/μισθωτής έχει τη δυνατότητα να κινήσει παράλληλα και τη διαδικασία είτε της χορήγησης της προβλεπόμενης έγκρισης γεωργικής εκμετάλλευσης εντός της επίμαχης δασικής έκτασης, είτε της εξαγοράς αυτής.

Ειδικότερα, μετά την τροποποίηση του ν. 998/1979 με το ν. 4280/2014 (ΦΕΚ Α΄/159/2014), παρέχεται πλέον η δυνατότητα στον ενδιαφερόμενο υπό προϋποθέσεις, είτε να αιτηθεί και λάβει τίτλο δικαιώματος αγροτικής χρήσης μιας δασικής έκτασης, έναντι του προβλεπόμενου οικονομικού «ανταλλάγματος χρήσης», είτε να εξαγοράσει την – εκχερσωθείσα πριν το έτος 1975 για γεωργική χρήση – έκταση, αποκτώντας σχετικό τίτλο κυριότητας, εφόσον αποδείξει όχι μόνο ότι είναι κάτοχος, αλλά και ότι συνεχίζει να την καλλιεργεί έως σήμερα. Καθοριστικής σημασίας και αναγκαίος όρος στην έκδοση των τίτλων αυτών είναι η θετική εισήγηση του αρμοδίου Δασάρχη (ή Διευθυντή Δασών), ο οποίος εξάλλου αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει τη σχετική αίτηση του ενδιαφερόμενου.

Πώς χαρακτηρίζεται μια περιοχή δασική

Αριστείδης Μίχος, Δασολόγος, Προϊστάμενος Τμήματος Δασικών Χαρτογραφήσεων, Δ/νσης Δασών Ηλείας.

Οι δασικοί χάρτες καταρτίζονται με την οριοθέτηση των δασικών εκτάσεων από τη φωτοερμηνεία ιστορικών και πρόσφατων αεροφωτογραφιών, σύμφωνα με τις διατάξεις τις δασικής νομοθεσίας.

Τα αποτελέσματα της οριοθέτησης αυτής εμφανίζονται σε υπόβαθρα (ορθοφωτογραφίες) πρόσφατης απεικόνισης. Στους δασικούς χάρτες εμφανίζονται οι δασικές και οι μη δασικές εκτάσεις δύο περιόδων:

• της ιστορικής – παλαιότερης περιόδου, (κατά κανόνα είναι του έτους 1945).

• της σημερινής – πρόσφατης περιόδου, η οποία στηρίζεται στη φωτοερμηνεία των πλέον πρόσφατων αεροφωτογραφιών (οι τελευταίες, μέχρι σήμερα, λήφθηκαν κατά τα έτη 2008 – 2009)

Στην ουσία, έχουμε την οπτικοποίηση – απεικόνιση δύο χρονικών στιγμών. Του 1945 και του 2008.

Σύμφωνα με τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, για να χαρακτηριστεί μία έκταση ως Δασική, θα πρέπει:

• να έχει χαρακτηριστεί ως δάσος τουλάχιστον σε μία από τις δύο περιόδους που εξετάζονται κατά τη σύνταξη των Δασικών Χαρτών, ή 
• να έχει χαρακτηριστεί με τελεσίδικη πράξη χαρακτηρισμού ως «Δασική», ή
• τέλος, να έχει κηρυχτεί ως αναδασωτέα, με απόφαση της Δασικής Υπηρεσίας της περιοχής.

Εκτός από την οριοθέτηση των δασικών εκτάσεων, (φωτοερμηνευτική απόδοση) στους Δασικούς Χάρτες απεικονίζονται και ορισμένες διοικητικές πράξεις, οι οποίες εκδίδονται από διάφορες υπηρεσίες. Αυτές οι πράξεις – όρια είναι:

• Τα όρια των εκτάσεων που έχουν κηρυχθεί δασωτέες ή αναδασωτέες από την αρμόδια Δασική Υπηρεσία της περιοχής.
• Τα όρια των τελεσίδικων πράξεων χαρακτηρισμού, που έχουν εκδοθεί από την αρμόδια Δασική Υπηρεσία της περιοχής.
• Τα όρια των οριοθετημένων οικισμών και εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών και ρυμοτομικών σχεδίων από τις αρμόδιες υπηρεσίες δόμησης (πολεοδομικά γραφεία).
• Τα όρια των εποικιστικών εκτάσεων (διανομές), από τα τμήματα εποικισμού των διευθύνσεων αγροτικής ανάπτυξης.

Η πιστοποίηση και ακριβής οριοθέτηση, σύμφωνα με τις προδιαγραφές περί κατάρτισης δασικών χαρτών, των ανωτέρω διοικητικών πράξεων, είναι αποκλειστική ευθύνη των επιμέρους υπηρεσιών όπως περιγράφηκαν παραπάνω. Σε διαφορετική περίπτωση, αν δηλαδή δεν υπάρχει η πιστοποίηση και η οριοθέτηση, τα όρια αυτά δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν κατά τη σύνταξη του δασικού χάρτη και για μια συγκεκριμένη περιοχή εμφανίζεται μόνο η φωτοερμηνευτική απόδοση.

Έχοντας όλα αυτά κατά νου, συντάχθηκε και αναρτήθηκε στις 13-1-2017 ο δασικός χάρτης Περιφερειακής Ενότητας (ΠΕ) Ηλείας για το σύνολο της ΠΕ. Ο δασικός χάρτης καλύπτει μια συνολική έκταση 2.620.652,52 στρ.

Από την επεξεργασία των στοιχείων του χάρτη προκύπτει ότι:
Το 55% είναι αγροτικές εκτάσεις (ΑΑ), το 30% δασικές (ΔΔ), το 7% δασωμένοι αγροί (ΑΔ) και το 8% εκτάσεις που ήταν δασικές και σήμερα άλλαξαν χρήση (ΔΑ). Οι εκτάσεις αυτές (ΔΑ) αντιστοιχούν σε 202.772 στρέμματα και δεν είναι όλες παράνομες εκχερσώσεις. Πολλές είναι εκτάσεις που παραχωρήθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών και την Δασική Υπηρεσία μετά το 1945 προς καλλιέργεια. Μια χωρική ανάλυση των παραπάνω μεταβολών αποδεικνύει ότι την μεγαλύτερη πίεση στα δάση είχαμε στα χαμηλά υψόμετρα και σε περιοχές μεγάλης αξίας, ενώ από τα 400 μ. υψόμετρο και άνω, πολλές καλλιέργειες εγκαταλείφθηκαν και δασώθηκαν.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι ένας χάρτης δεν διαπραγματεύεται ούτε αποτυπώνει ιδιοκτησίες και ιδιοκτησιακά θέματα, παρά μόνο χαρακτήρα έκτασης.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι ο δασικός χάρτης αποτυπώνει με αρκετά μεγάλη ακρίβεια το τι έχει συντελεστεί στην ελληνική ύπαιθρο από το 1945 έως σήμερα. Τα όποια προβλήματα παρουσιάζονται, δεν δημιουργούνται από τον Δασικό χάρτη, απλώς έρχονται στην επιφάνεια με τρόπο σαφή, που λόγω έκτασης τρομάζουν και που όλοι λίγο πολύ τα ξέραμε αλλά κανένας δεν ομολογούσε. Είναι ευκαιρία, τώρα, με την ανάρτηση των δασικών χαρτών αλλά και με την κτηματογράφηση αργότερα, η επίσημη πολιτεία να δει όλα τα προβλήματα που αναδεικνύονται και να δώσει λύσεις, έτσι ώστε τόσο το κράτος αλλά και οι πολίτες του να ξέρουν τι έχουν και τι διαχειρίζονται.

Φώτης Κράλης, Δ/ντής Δασών Ν. Λέσβου

Mεγάλο πρόβλημα ότι δεν έχουμε δασολόγους

«Είμαστε θετικοί με τη διαδικασία της ανάρτησης των δασικών χαρτών, διότι θα φύγουμε από τη μεμονωμένη αντιμετώπιση των χαρακτηρισμών και θα έχουμε πλέον έναν δασικό χάρτη, ο οποίος αποτελεί την κατευθυντήρια γραμμή σχετικά με το τι είναι δασικό, τι δεν είναι, τι μπορεί να αξιοποιηθεί και ποιον τρόπο», δηλώνει ο διευθυντής Δασών του Νομού Λέσβου, Φώτης Κράλης, στην «ΥΧ». Τονίζει, επίσης, πως με αυτόν τον τρόπο θα προστατευτούν ακόμα πιο ολοκληρωμένα οι εκτάσεις γης και ότι οι δασικοί χάρτες έπρεπε να είχαν γίνει πολλά χρόνια πριν.

«Στα νησιά, θα αναρτήσουμε τους δασικούς χάρτες για μικρές περιοχές και θα τις αναρτήσουμε τμηματικά. Μάλιστα, στις 3 Φεβρουαρίου θα αναρτήσουμε την πρώτη περιοχή, τον πρώην Δήμο Γέρας και το τμήμα του πρώην Δήμου Ευεργέτουλα. Έπειτα, θα συνεχίσουμε με Αλυφαντά και Μόρια και θα καταλήξουμε με το πόδι της Μυτιλήνης. Το υπόλοιπο νησί, η Λήμνος και ο Άγιος Ευστράτιος, που ανήκουν στον νομό, δεν έχουν ενταχθεί ακόμα σε υποκτηματογράφηση, οπότε δεν συζητάμε ακόμα αυτές τις περιοχές», ενημερώνει ο κ. Κράλλης και επισημαίνει ότι: «Έχουμε κάνει μια πολύ σοβαρή δουλειά επικαιροποίησης των χαρτών που είχαμε από την κτηματογράφηση, για να αποφύγουμε όσον το δυνατόν την ταλαιπωρία των πολιτών, σε σχέση με τις ενστάσεις και τις αντιρρήσεις».

Ο Φώτης Κράλης σημειώνει, επίσης ότι «το μεγάλο μας πρόβλημα είναι η υποστελέχωση της δασικής υπηρεσίας Λέσβου, αλλά και όλων των νησιών του Αιγαίου. Και, φυσικά, μιλάμε για την υποστελέχωση από επιστημονικό προσωπικό, που μπορεί να τρέξει τα θέματα των αναρτήσεων. Γιατί, προς το παρόν, οι αναρτήσεις σε εμάς γίνονται σε μικρές περιοχές, αυτές που είχαν ήδη ενταχθεί στην υποκτηματογράφηση της περιοχής. Όταν, όμως, ανοίξει η κτηματογράφηση για όλη την έκταση του νομού, καταλαβαίνετε ότι, με τους τέσσερις δασολόγους που διαθέτουμε, δεν θα μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε με επιτυχία».

Δρ. Ιωάννης Γήτας, Αν. Καθηγητής ΑΠΘ

Είναι πολύ νωρίς για να ανησυχούν οι Έλληνες αγρότες

«Οι Δασικοί χάρτες δεν είναι τίποτα παραπάνω από χάρτες που απεικονίζουν τις αλλαγές των δασικών εκτάσεων από το 1945 μέχρι και σήμερα. Μας δείχνουν, δηλαδή, τις κατηγορίες κάλυψης γης του τότε και του σήμερα».

Τα παραπάνω ανέφερε, με δήλωσή του στην «ΥΧ», ο δρ. Ιωάννης Γήτας, αναπληρωτής καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και δ/ντής του Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης, ο οποίος εξηγεί ότι είναι πολύ νωρίς για να ανησυχούν οι Έλληνες αγρότες και οι λοιποί ενδιαφερόμενοι. «Οι Δασικοί Χάρτες είναι μια εξαιρετική προσπάθεια της Δασικής Υπηρεσίας, που όμως δεν πρέπει να παρερμηνευτεί από τους Έλληνες πολίτες. Οι χαρτογράφοι που έκαναν την φωτοερμηνεία έχουν κάνει μια σπουδαία δουλειά, αλλά πρέπει να αναφέρουμε ότι βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή», λέει ο ίδιος. Και συμπληρώνει ότι «το 1945, ήταν η πρώτη φορά που έγινε η αεροφωτογράφηση της Ελλάδας από τους Αμερικανούς, μετά τον πόλεμο. Αυτές οι αεροφωτογραφίες θεωρούνται η βάση για οποιαδήποτε φωτοερμηνεία γίνεται στη χώρα. Πρόκειται για το έτος αναφοράς, για τους χαρτογράφους».

Επιπλέον, ο κ. Γήτας εξηγεί ότι «με βάση τις πιο παλιές αεροφωτογραφίες, προσπαθούμε σήμερα να εντοπίσουμε τις αλλαγές που έχουν γίνει στην κάλυψη χρήσης γης. Ειδικότερα στις περιοχές εκείνες που είναι κοντά σε δασικές εκτάσεις. Οι συνάδελφοι που κάνουν την φωτοερμηνεία, περνάνε τις γραμμές του τότε και του σήμερα. Οπότε προκύπτουν πολύγωνα που η χρήση της γης δεν έχει μεταβληθεί καθόλου και τα πολύγωνα εκείνα που η χρήση της γης έχει αλλάξει, δηλαδή υπάρχουν μεταβολές. Ουσιαστικά, βγαίνουν τρεις κατηγορίες. Ήταν κάτι άλλο και προκύπτει δασικό, ήταν δασικό και έχει μετατραπεί σε κάτι άλλο και ήταν κάτι άλλο και παρέμεινε κάτι άλλο, δηλαδή καμία αλλαγή. Αυτές είναι οι βασικές κατηγορίες και, όπως καταλαβαίνετε, αυτές είναι και οι κατηγορίες χαρτογράφησης. Αυτό, όμως, γίνεται για να φανεί η φωτοερμηνεία, είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για ιδιοκτησιακά θέματα», τονίζει ο καθηγητής. «Αναμφισβήτητα, πρόκειται για μια θαυμάσια δουλειά, που αναδεικνύει όμως την πολυπλοκότητα του εγχειρήματος. Γιατί, πάνω σε αυτήν την κεντρική βάση αλλαγών ή μη αλλαγών θα πρέπει να πέσουν αργότερα και άλλα επίπεδα πληροφορίας, όπως π.χ. τα ιδιοκτησιακά».

Απαντώντας σε ερώτηση της «ΥΧ» σχετικά με την ανησυχία των κατόχων γεωργικών εκμεταλλεύσεων, συμπληρώνει: «Ο κόσμος είναι λογικό να φοβάται αυτή την στιγμή, γιατί ακούει καθημερινά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ότι το δασαρχείο μετατρέπει τις μη δασικές εκτάσεις σε δασικές. Για παράδειγμα, στην Καστοριά, από την οποία κατάγομαι, όλοι οι παραμελημένοι αγροί, ακόμα και του παππού μου το χωράφι, είναι πλέον δασικά. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι ανήκει στο δημόσιο, καθώς υπάρχουν οι αντιρρήσεις και μια ολόκληρη διαδικασία μέχρι να φτάσουμε σε αυτό το σημείο».

Κ. Κατσούλης, πρόεδρος ΑΣ Μεσσηνίας

Μεγάλο το πρόβλημα στους ελαιοπαραγωγούς

Στα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στη Μεσσηνία από την ανάρτηση των δασικών χαρτών αναφέρθηκε στην «ΥΧ» ο Κώστας Κατσούλης, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μεσσηνίας «Ένωση Μεσσηνίας». Σύμφωνα με όσα μας αναφέρει, «η ανάρτηση των δασικών χαρτών έχει δημιουργήσει τόσο μεγάλη αναστάτωση που ακόμα δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τι προεκτάσεις μπορεί να λάβει». Μάλιστα, ο ίδιος προσθέτει: «Χαρακτηριστικά σας αναφέρω ότι υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες αγρότες, που έχουν αγοράσει εκτάσεις το 1985, έχουν πληρώσει, έχουν πάρει βεβαιώσεις από το δασαρχείο, πήραν δάνεια και τώρα τους βγάζουν τις εκτάσεις δασικές. Δεν ευθύνονται, όμως, αυτοί οι άνθρωποι. Τα κτήματα με τους ελαιώνες –που αφορούν και τα περισσότερα λάθη– τα καλλιεργούν ακόμα και πριν από το ελαιοκομικό μητρώο».

Επιπλέον, ο κ. Κατσούλης σημειώνει: «Εμείς δεν υποστηρίζουμε ότι πρέπει να ακυρωθεί η ανάρτηση των δασικών χαρτών, όμως, τουλάχιστον θα έπρεπε να έχουν προετοιμάσει το σχέδιο. Ούτε λέμε να καλυφθούν πίσω από αυτή την ιστορία και άνθρωποι που έχουν παρανομήσει, όμως, δεν αντιλαμβάνομαι το εξής: γιατί για τα λάθη –αν μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε λάθη– που δεν ευθύνονται οι αγρότες θα πρέπει να πληρώσουν, προκειμένου να υποβάλουν ενστάσεις;».

Σπύρος Μάμαλης, πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ

Oι υπηρεσίες δεν έχουν μια ενιαία πολιτική

Στην αδυναμία συνεννόησης των δημόσιων υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διαδικασία αναφέρθηκε, μιλώντας για το θέμα στην «ΥΧ», ο Σπύρος Μάμαλης, πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ). Ειδικότερα, όπως σημείωσε, οι δασικοί χάρτες αποτελούν πολύτιμο εργαλείο για την αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας».

Σχετικά με το θέμα που έχει δημιουργηθεί με τους αγρότες «τα ζητήματα που υπάρχουν, για τα οποία δικαίως διαμαρτύρονται οι αγρότες, έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι μεταξύ του 1940 και του 1950 είχαμε τον εμφύλιο πόλεμο, οπότε πολλές από τις εκτάσεις δεν καλλιεργήθηκαν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα με το πέρασμα των χρόνων να φυτρώσουν πουρνάρια, με συνέπεια να φαίνονται στις αεροφωτογραφίες ως δασικές. Βέβαια, από το 1950 και μετά, έγιναν καλλιεργήσιμες εκτάσεις», εξηγεί και προσθέτει: «Παρ’ όλα αυτά, το 2007 υπήρξε μια ρύθμιση, αφού με τον Νόμο Ταγαρά δόθηκε το δικαίωμα σε όσους έχουν εκχερσώσει δασικές εκτάσεις να τις νομιμοποιήσουν. Στη συνέχεια, βγήκε μια εγκύκλιος από τον κ. Τσιρώνη, η οποία ζητούσε μελέτη και είχε πολύ υψηλό αντάλλαγμα χρήσης, με αποτέλεσμα πάρα πολλοί –λόγω κόστους– να μην νομιμοποιήσουν τα χωράφια τους».

Ένα δεύτερο μεγάλο ζήτημα, σύμφωνα με τον κ. Μάμαλη, είναι ότι ούτε η πολεοδομία, ούτε οι υπόλοιπες υπηρεσίες Δημοσίου έχουν θεωρήσει τις διανομές, ή αυτά τα υπόβαθρα που διαθέτουν είναι σε διαφορετική μορφή data από αυτήν που χρησιμοποιείται σήμερα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν λάθη. «Αυτό δείχνει την αδυναμία των υπηρεσιών του κράτους να συνεννοηθούν μεταξύ τους. Το κράτος, αυτήν τη στιγμή, καταδιώκει τον πολίτη, διότι οι υπηρεσίες του δεν έχουν μια ενιαία πολιτική. Κακώς, αυτήν τη στιγμή, χτυπούν τις δασικές υπηρεσίες. Όταν οι δασικές υπηρεσίες δεν έχουν τα στοιχεία του εποικισμού, τι άλλο μπορούν να κάνουν;», καταλήγει ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ.

Κώστας Αγοραστός, Περιφερειάρχης Θεσσαλίας

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κατάρτιση των δασικών χαρτών αποτελεί έργο μείζονος σημασίας για τη χώρα, και ιδιαίτερα την περιφέρεια. Επειδή, ακριβώς, λοιπόν, η σημασία του είναι πάρα πολύ μεγάλη, το έργο πρέπει να γίνει κατά τρόπο ορθολογικό και με γνώμονα την πραγματική κατάσταση σε κάθε περιοχή, προκειμένου να μη δημιουργηθούν στην αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή περισσότερα προβλήματα απ’ όσα επιδιώκεται να αντιμετωπιστούν. Εξυπακούεται, επίσης, ότι τα τέλη αντίρρησης πρέπει να διαμορφωθούν σε επίπεδα τέτοια που να μην είναι υπέρογκα για τον απλό πολίτη ούτε να λειτουργούν αποτρεπτικά, πολύ δε περισσότερο να μην αποτελέσουν ένα νέο “χαράτσι”».

Απόστολος Κατσιφάρας, Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας

«Με την πρώτη αξιολόγηση, φαίνεται ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα που έχουν σοβαρές επιπτώσεις σε πάρα πολλούς συμπολίτες μας, κυρίως στις πυρόπληκτες περιοχές της Ηλείας, του Κάμπου, αλλά και σε μεγάλα περιαστικά κέντρα. Η κυβέρνηση θα πρέπει να κατανοήσει ότι οι ενστάσεις είναι μία κοστοβόρα διαδικασία, με αβέβαια αποτελέσματα και πρέπει να ξαναδεί το θέμα των δασικών χαρτών, έτσι ώστε να διευκολύνουμε και την τοπική κοινωνία και τους πολίτες, αλλά και το κράτος να έχει πλήρεις δασικούς χάρτες για να είναι εναρμονισμένοι με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Θα φέρουμε το θέμα στο Περιφερειακό Συμβούλιο όταν θα έχουμε μια πλήρη αποτίμηση της κατάστασης».

Αλέξανδρος Καχριμάνης, Περιφερειάρχης Ηπείρου

«Σταθερή θέση μας είναι η κατάρτιση, το συντομότερο δυνατόν, δασικών χαρτών, με βάση όμως τις αεροφωτογραφίες του 1945 ή αν δεν υπάρχουν, αυτές του 1960 και αφού προηγουμένως αντιμετωπιστούν εκκρεμότητες που υπάρχουν σε ιδιοκτησιακά ζητήματα, ειδικά στις περιοχές που ανήκουν στις λεγόμενες “Νέες Χώρες”. Με τους υπό ανάρτηση δασικούς χάρτες προκαλείται τεράστια αναστάτωση και υπονομεύεται κάθε προοπτική ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα. Η περιφέρεια έχει ζητήσει, με επιστολή της στους υπουργούς Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά και στο Γραφείο του Πρωθυπουργού, την άμεση διακοπή της ανάρτησης των χαρτών. Δεν μπορεί σήμερα να διαλύσουμε τον κοινωνικό ιστό του πρωτογενούς τομέα».

Δημήτρης Τζερίτης, Περιφερειακός Σύμβουλος Χαλκιδικής

Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει συγκροτηθεί 5μελής διαπαραταξιακή επιτροπή, η οποία παρακολουθεί το θέμα που έχει προκύψει με την ανάρτηση των δασικών χαρτών. Η επιτροπή, μετά από συζητήσεις και συνομιλίες με αγροτικούς φορείς και συνεταιρισμούς, διαμόρφωσε πρόταση η οποία, σύμφωνα με τον εισηγητή του θέματος, Περιφερειακό Σύμβουλο Χαλκιδικής, Δημήτρη Τζερίτη, είναι λογική και απόλυτα εφαρμόσιμη.

«Η πρότασή μας είναι τεθεί ένα συμβολικό τίμημα από τους αγρότες, 10% της συμβολικής αξίας, που είναι μαχητό και να το πληρώσουν σε 100 δόσεις. Η διαδικασία των ενστάσεων να μην είναι χρονοβόρα και κοστοβόρα αλλά απλουστευμένη και να μη χρειάζεται μελέτη βιωσιμότητας της καλλιέργειας, αφού διαπιστώθηκε, εδώ και 70 χρόνια τώρα, ότι οι καλλιέργειες βελτιώνονται, άρα είναι βιώσιμες. Πέρα από αυτά, να αποδοθούν στους αγρότες οι δασωθέντες αγροί. Να αλλάξει ο νόμος 4061/2012 για τα κληροτεμάχια που τα ενέταξαν στη δασική νομοθεσία. Στη Χαλκιδική από τα 916.000 στρ. που καλλιεργούμε, υπολογίζουμε ότι περίπου 136.000 είναι παράνομες εκχερσώσεις. Αυτά είναι τα περιβόλια μας, κυρίως ελαιόδεντρα, οι δυναμικές μας καλλιέργειες».

Νικόλαος Βουχάρας, Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας

Για πλημμελή εργασία στην ανάρτηση των δασικών χαρτών στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης κάνει λόγο ο Νικόλαος Βουχάρας, Προϊστάμενος του Τμήματος Τοπογραφίας της Διεύθυνσης Πολιτικής Γης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. «Από την ανάρτηση των δασικών χαρτών, υπάρχουν ελλιπή στοιχεία και δυστυχώς δεν έχουν εφαρμοστεί οι ίδιες πράξεις του ελληνικού δημοσίου, δηλαδή οι κυρωμένες διανομές, ούτε έχουν ληφθεί υπόψη συμπληρωματικές διανομές και αναδασμοί. Έγινε μια πλημμελής εργασία. Οι ορθοφωτοχάρτες των αεροφωτογραφιών του 1945 και οι ορθοφωτοχάρτες της Αγρογής, η εργασία που πήρε το Δασαρχείο κι έλαβε υπόψη του, δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες. Ως υπηρεσία, έχουμε καταρτίσει μια πρόταση, την οποία θα υιοθετήσει η πολιτική ηγεσία της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, να έρθουμε ως Διεύθυνση Πολιτικής Γης σε άμεση συνεργασία με το Δασαρχείο και κατά περίπτωση να τους δρομολογήσουμε διαδικασίες αυτής της ελαφράς μετατόπισης, της διόρθωσης, οίκοθεν αυτών των οριογραμμών των ορθοφωτοχαρτών για να μη ταλαιπωρούνται οι πολίτες».

Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας

Απούσα φαίνεται να δηλώνει η Περιφέρεια Στερεάς από τις διαδικασίες για τους δασικούς χάρτες αφού δεν έδειξε το παραμικρό ενδιαφέρον για την πορεία της σύνταξης του Δασολογίου στην περιοχή. Η Περιφέρεια θα μπορούσε να συνδράμει, ενημερώνοντας τους πολίτες για τις αναγκαίες ενέργειες που πρέπει να γίνουν. Μόνο στη Λαμία, σε μια περιοχή 50.000 περίπου στρεμμάτων, οι ενστάσεις αναμένεται να είναι χιλιάδες με τεράστιο οικονομικό κόστος για τους ιδιοκτήτες. Ένα τέτοιο γεγονός δεν μπορεί να περνά απαρατήρητο από την τοπική αυτοδιοίκηση, χωρίς να εκφέρει άποψη. Θα πρέπει να είναι αυτή, που θα αποτρέψει τη δημιουργία παραμάγαζων εξυπηρέτησης πολιτών.

Ρεπορτάζ: Μυρσίνη Γρηγόρη, Χρήστος Διαμαντόπουλος, Νικολέτα Τζώρτζη, Γιώργος Αργυρίου, Γιάννης Σάρρος, Γιώργος Ρούστας, Αφροδίτη Χρυσοχόου, Άννα Στεργίου