Οι οργανώσεις των αγροτών και η διάδοση της τεχνολογίας

Οι πρόσφατες παρουσιάσεις των αποτελεσμάτων της καλλιέργειας βάμβακος με πρακτικές Ευφυούς Γεωργίας στην Κομοτηνή και το Πλατύ κατέδειξαν δύο ζητήματα.

Πρώτον, ότι οι εφαρμογές αυτές «είναι ήδη εδώ» και έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της στρεμματικής απόδοσης, τη μείωση του κόστους παραγωγής, αλλά και των αναγκών νερού άρδευσης, το μισό από το οποίο υπολογίζεται ότι συχνά σπαταλάται.

Δεύτερον, ότι πρέπει πλέον να αναζητηθούν οι κατάλληλοι τρόποι διάδοσης και αποδοχής των τεχνολογιών αυτών από τους αγρότες.

Οι διαδικασίες εισόδου της καινοτομίας στον πρωτογενή τομέα σε χώρες, όπως οι ΗΠΑ και η Αυστραλία, συχνά ξεκίνησαν από τις μεγάλες αγροτικές μονάδες. Αντίθετα, στην ΕΕ πολλές φορές ο ρόλος των αγροτικών οργανώσεων αναδείχθηκε κυρίαρχος. Υπάρχει, μάλιστα, ένα ελληνικό παράδειγμα, που η συλλογική δράση είχε καταλυτικό αποτέλεσμα σε έναν κλάδο εθνικής εμβέλειας.

Τη δεκαετία του ’70, η καλλιέργεια του βαμβακιού είχε καθηλωθεί, κυρίως λόγω της έλλειψης εργατικών χεριών για τις ανάγκες χειροσυλλογής του προϊόντος. Ο σχετικά μικρός κλήρος δεν δικαιολόγησε την εκμηχάνιση. Η θέσπιση ενός συνεκτικού Τομεακού Προγράμματος Βάμβακος, στο πλαίσιο του κανονισμού 355/77, προέβλεπε την υποβοήθηση της μηχανοσυλλογής. Για τις ανάγκες αυτές, επιδοτήθηκε κατά 50% η αγορά βαμβακοσυλλεκτικής μηχανής από αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών, που συστήθηκαν για τον σκοπό αυτόν, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό δανειοδοτήθηκε από την ΑΤΕ.

Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, αγοράστηκαν από τις ομάδες παραγωγών 500 βαμβακοσυλλεκτικές μηχανές, διαδόθηκε μια προηγμένη καινοτομία της εποχής που άλλαξε τη δυναμική ενός σπουδαίου προϊόντος για την Ελλάδα, με μεγάλες διατομεακές σχέσεις με τον κλάδο της υφαντουργίας και του ενδύματος που κυριαρχούσαν στην ελληνική βιομηχανία και το εξαγωγικό εμπόριο.

«Ευφυείς» λύσεις, που μπορούν μάλιστα να τους συμπεριλάβουν όλους, υπάρχουν. «Ευφυείς» πολιτικές πρέπει να θεσπίσουμε.