Τι αλλάζει στο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης αμπελώνων
Με αλλαγές στα κριτήρια προτεραιότητας και στις προϋποθέσεις έγκρισης των αιτημάτων δημοσιεύτηκε η νέα απόφαση για την «Αναδιάρθρωση και μετατροπή των αμπελουργικών εκτάσεων στην Ελλάδα». Όσον αφορά την ενίσχυση, μπορεί να φτάσει και τα 1.455 ευρώ για εκρίζωση – αναφύτευση σε ορεινές, μειονεκτικές και νησιωτικές περιοχές, ενώ πλέον το ποσοστό προκαταβολής ανέρχεται στο 80%.
Σύμφωνα με την απόφαση, την οποία συνυπογράφουν ο υπουργός και ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βαγγέλης Αποστόλου και Βασίλης Κόκκαλης, το πρόγραμμα καλύπτει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες δράσεις:
- Την ποικιλιακή μετατροπή των αμπελώνων, συμπεριλαμβανομένου και του επανεμβολιασμού.
- Τη μετεγκατάσταση των αμπελώνων
- Τις βελτιώσεις των τεχνικών διαχείρισης των αμπελώνων που συνδέονται με τον στόχο του προγράμματος
Οι δράσεις αναλύονται σε συγκεκριμένα μέτρα, τα οποία, σύμφωνα με την απόφαση, θα πρέπει να επιφέρουν σημαντικές τροποποιήσεις διαρθρωτικού χαρακτήρα στον αμπελώνα.
Συγκεκριμένα:
α) Εκρίζωση – αναφύτευση, που επιμερίζεται σε: Εκρίζωση, προετοιμασία εδάφους, αναφύτευση (Βάσει άδειας αναφύτευσης σύμφωνα με το άρθρο 66 του Καν. (ΕΕ) αριθ. 1308/2013).
β) Φύτευση αμπελώνων, που περιλαμβάνει: Προετοιμασία εδάφους, φύτευση, επανεμβολιασμό (για την ποικιλιακή μετατροπή των αμπελώνων).
γ) Βελτίωση ορισμένων τεχνικών διαχείρισης των αμπελουργικών εκτάσεων, που αναλύονται σε: Υποστύλωση, κατασκευή αναβαθμίδων.
«Το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και μετατροπής δεν καλύπτει την κανονική ανανέωση των αμπελώνων, που φτάνουν στο τέλος του κύκλου της φυσικής τους ζωής. Ως κανονική ανανέωση των αμπελώνων που προσεγγίζουν το τέλος της φυσικής τους ζωής νοείται η αναφύτευση του ίδιου αγροτεμαχίου με την ίδια ποικιλία, σύμφωνα με το ίδιο σύστημα αμπελοκαλλιέργειας», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Τι αλλάζει στο πρόγραμμα
Όπως επισημαίνει η Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Αμπελοοινικών Προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ), «για πρώτη φορά, αλλάζουν τα κριτήρια προτεραιότητας που ίσχυαν μέχρι την έκδοση του ΦΕΚ (νέοι αγρότες, κατά κύριο επάγγελμα αμπελουργοί, συνεταιρισμοί, κ.λπ.) και υιοθετούνται τα κριτήρια προτεραιότητας που ισχύουν για τη λήψη Αδειών Φύτευσης, αφού αυτό αποτελεί και υποχρέωση έναντι της Κομισιόν».
Όπως επισημαίνει στην «ΥΧ» ο διευθυντής της ΚΕΟΣΟΕ, Παρασκευάς Κορδοπάτης, «η ουσιώδης αλλαγή δεν είναι ούτε οικονομική ούτε διοικητική, αλλά αφορά τα κριτήρια προτεραιότητας, βάσει των οποίων θα βαθμολογούνται οι αιτήσεις». Και συμπληρώνει: «Μάλιστα, έχουμε ένα άκρως ψηφιακό σύστημα υποβολής και επιλογής των προτάσεων, κι αυτό είναι προς την σωστή κατεύθυνση».
Αναλυτικά, τα κριτήρια προτεραιότητας και η μοριοδότηση έχουν πλέον ως εξής:
Κριτήριο Προτεραιότητας |
Συντελεστής Βαρύτητας |
Συντελεστής Συμμόρφωσης |
Νέοι γεωργοί |
0,1 |
10 |
Εκτάσεις που προορίζονται για αναδιάρθρωση στο πλαίσιο της βιωσιμότητας των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων (1) 0-20 στρ. |
0,3 |
10 7 5 |
Εκτάσεις που αντιμετωπίζουν φυσικούς ή άλλους ειδικούς περιορισμούς (Νησιά Αιγαίου) |
0,2 |
10 |
Εκτάσεις όπου οι αμπελώνες δύνανται να παράξουν προϊόν ανώτερης ποιότητας (ΠΟΠ/ΠΓΕ) |
0,2 |
10 |
Εκτάσεις όπου οι αμπελώνες συμβάλλουν στη διατήρηση του περιβάλλοντος (Βιολογική/Ολοκληρωμένη) (1) 0-20 στρ. |
0,2 |
10 5 |
Σύνολο |
1 |
«Όσον αφορά τα κριτήρια, έχουμε καταθέσει τη διαφωνία μας σε σχέση με το κριτήριο που σταθμίζει και βαθμολογεί πολύ περισσότερο την αίτηση, του μεγέθους δηλαδή των υφισταμένων εκμεταλλεύσεων», εξηγεί ο κ. Κορδοπάτης. «Αυτό δημιουργεί κάποια προβλήματα, όσον αφορά αφενός να φτιάξουμε βιώσιμες εκμεταλλεύσεις και αφετέρου να αναδιαρθρώσουμε τις υφιστάμενες. Διότι, αν το κύριο βάρος πέφτει στα 5-20 στρ. υφιστάμενου αμπελώνα και μοριοδοτούνται περισσότερο, κατανοείτε ότι οι υπόλοιπες, κάτω των 5 στρ. αλλά και άνω των 20 στρ., μοριοδοτούνται σχετικά λιγότερο, με αποτέλεσμα να μην έχουν προβάδισμα οι αιτήσεις αυτές».
Ενισχύσεις
Οι οικονομικές ενισχύσεις που αφορούν την αναδιάρθρωση και μετατροπή των αμπελώνων καθορίζονται κατ’ αποκοπή ανά μέτρο, σε ευρώ/στρέμμα, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
Όπως παρατηρεί η ΚΕΟΣΟΕ, σε επίπεδο συνόλου ενισχύσεων δεν υπάρχουν μεταβολές. Αυξομειώσεις κονδυλίων παρατηρούνται στις Δράσεις, με σημαντικότερη την αναφύτευση (από 615 ευρώ – 332 ευρώ, ανάλογα με την περιφέρεια, μειώνεται σε 500 ευρώ – 270 ευρώ), ενώ αντίθετα αυξάνονται οι ενισχύσεις για τη φύτευση (από 615 ευρώ – 332 ευρώ σε 745 ευρώ – 332 ευρώ).
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι τον ερχόμενο Ιανουάριο θα ξεκινήσει η υποβολή αιτημάτων λήψης Αδειών Φύτευσης για τρίτη χρονιά. Σύμφωνα με την ΚΕΟΣΟΕ, στο πλαίσιο των Αδειών Φύτευσης, τα παραπάνω κριτήρια προτεραιότητας είναι αναγκαίο να τροποποιηθούν και επιπλέον να εφαρμοσθεί το Περιφερειακό έναντι του Εθνικού Αποθεματικού, για να αποκατασταθούν αδικίες μεταξύ των περιφερειών της χώρας. «Αυτό που εμείς θεωρούμε ότι αρχικά πρέπει να γίνει, είναι η διάκριση των αιτημάτων ανά περιφέρεια, δηλαδή με περιφερειακά και όχι εθνικά κριτήρια», σημειώνει ο κ. Κορδοπάτης. «Δηλαδή, κάθε περιφέρεια ουσιαστικά να υλοποιεί το δικό της πρόγραμμα αναδιάρθρωσης». Όπως εξηγεί, «θα συζητήσουμε με το υπουργείο, γιατί τα κριτήρια θα αλλάξουν μέχρι το τέλος το έτους, και ελπίζουμε να υπάρξει συνεννόηση».