Καινοτόμα συστήματα άρδευσης με καθυστέρηση εννέα χρόνων
Ένα σηµαντικό στρατηγικό εργαλείο για την αειφόρο διαχείριση των υδατικών πόρων αποκτά –µετά από πολύχρονη καθυστέρηση– η Ελλάδα, µε την κύρωση των αναθεωρηµένων Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταµών (ΣΔΛΑΠ).
Σύµφωνα µε όσα αναφέρουν στην «Ύπαιθρο Χώρα» κύκλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΚΑ), το πρόγραµµα µέτρων των ΣΔΛΑΠ περιλαµβάνει διοικητικές και νοµοθετικές πρωτοβουλίες, ενώ την ίδια στιγµή θα επιτρέψει την υλοποίηση καινοτόµων συστηµάτων άρδευσης που θα βοηθήσουν τη γεωργία.
Σηµειώνεται ότι τα Σχέδια Διαχείρισης δεν αποτυπώνουν απλώς την ποιοτική και ποσοτική κατάσταση των υδάτων και θεωρητικές προτάσεις µέτρων για το πώς θα µπορέσουµε να έχουµε νερά σε καλή κατάσταση. Σύµφωνα και µε όσα ανέφερε ο αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτης Φάµελλος, είναι το θεσµικό και στρατηγικό εργαλείο της αειφόρου διαχείρισης των υδατικών πόρων, της περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης, ώστε και οι επόµενες γενιές να διαθέτουν τον συγκεκριµένο πόρο σε καλή κατάσταση.
«Έχουµε µείνει πίσω»
«Στόχος των σχεδίων είναι τα ύδατα της χώρας να διατηρηθούν και να επανέλθουν σε καλή ποιοτική και ποσοτική κατάσταση. Στα υπόγεια ύδατα µιλάµε για ποιοτική και ποσοτική κατάσταση, ενώ στα επιφανειακά για ποιοτική. Ένα κοµβικό σηµείο για να επιτευχθεί αυτό είναι η εφαρµογή του προγράµµατος µέτρων (κεφάλαιο 9). Είναι αυτό που αναφέρει ποιες ενέργειες πρέπει να ακολουθηθούν για να διατηρήσουµε σε καλή κατάσταση τα ύδατά µας», τονίζουν υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΕΚΑ και προσθέτουν: «Οι οδηγίες λένε ότι αυτές οι ενέργειες πρέπει να έχουν έναν εξαετή κύκλο αναθεώρησης.
Ως χώρα έχουµε µείνει πίσω και ενέργειες που έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί το 2015 θα πραγµατοποιηθούν από το 2018 µέχρι το 2021. Τα πρώτα σχέδια συγκεκριµένα έπρεπε να έχουν δηµιουργηθεί το 2009, αλλά λόγω αδιαφορίας ολοκληρώθηκαν το 2015, τη χρονιά, δηλαδή, που θα έπρεπε να είχε γίνει η αναθεώρηση. Ξεκίνησαν όλα µε έξι χρόνια καθυστέρηση και εµείς πρέπει να… τρέξουµε, προκειµένου να την καλύψουµε. Στόχος µας είναι µέχρι το 2021 να συµβαδίσουµε µε τους κύκλους διαχείρισης και τα υπόλοιπα κράτη-µέλη της ΕΕ, ώστε να ξεκινήσει και η 2η αναθεώρηση. Επιπλέον, θα πρέπει να οργανώσουµε και να δροµολογήσουµε σε συνεργασία µε τους δήµους και τις περιφέρειες της χώρας την εφαρµογή των κατασκευαστικών έργων, καθώς από τα πρώτα σχέδια ολοκληρώθηκαν ελάχιστα µόνο από τα προβλεπόµενα».
Καινοτοµία και όφελος
Τα οφέλη, όµως, της αναθεώρησης της Διαχείρισης Υδάτων δεν σταµατούν εδώ, όπως εξηγούν στην «ΥΧ» στελέχη του υπουργείου που ασχολούνται µε το συγκεκριµένο έργο.
Ειδικότερα, όσον αφορά τη γεωργία τονίζουν πως «µε τη βελτίωση των υποδοµών, όπως την αντικατάσταση των χωµάτινων αρδευτικών καναλιών (που έχουν υδατικές απώλειες της τάξεως του 50% -60%) µε αυτά των κλειστών πλαστικών αγωγών, τον εκσυγχρονισµό των µεθόδων άρδευσης στην καλλιέργεια (όπως τα απαρχαιωµένα καρούλια και τα κανόνια που επίσης έχουν παρόµοιες απώλειες) µε τεχνολογίες όπως η στάγδην άρδευση που εφαρµόζεται στις ρυζοκαλλιέργειες στην Καλιφόρνια θα υπάρξουν µεγάλα οφέλη.
Μάλιστα, το σύστηµα της στάγδην άρδευσης τύπου Καλιφόρνιας µπορεί να εφαρµοστεί και στη χώρα µας στην καλλιέργεια του βαµβακιού». Η άρδευση ακριβείας –σύµφωνα µε τους ειδικούς– είναι µία σηµαντική καινοτοµία για τη σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων, κατά την οποία ο παραγωγός βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία µε γεωπόνους και καθοδηγείται σχετικά µε το πότε πρέπει να ποτίσει το χωράφι του και µε τι ποσότητες νερού.
Το σίγουρο είναι ότι µε την εφαρµογή των µέτρων και τη σταδιακή υλοποίηση των έργων «θα επιτύχουµε µείωση των υδάτινων πόρων που χρησιµοποιούνται στις καλλιέργειες», τονίζουν.
Περιοχές εφαρµογής
Σηµειώνεται ότι τα σχέδια αφορούν το σύνολο της χώρας και συγκεκριµένα 14 υδατικά διαµερίσµατα µε οριζόντια µέτρα και για τα 14, ενώ υπάρχουν και εξειδικευµένα-συµπληρωµατικά που αφορούν µόνο κάποιες περιοχές, όπως για παράδειγµα αυτήν της Θεσσαλίας που είναι η καρδιά της αγροτικής παραγωγής.
Σύµφωνα µε τις ίδιες πηγές του ΥΠΕΚΑ «στη Θεσσαλία συγκεκριµένα θα πρέπει να πραγµατοποιηθεί µία πληθώρα έργων, τα οποία εντάσσονται στην πρώτη δέσµη µέτρων, ώστε να αντιµετωπιστεί το πρόβληµα της ερηµοποίησης και της λειψυδρίας που αντιµετωπίζει η περιοχή. Με τη βελτίωση της υδατικής κατάστασης των περιοχών πετυχαίνεις και βιωσιµότητα της αγροτικής παραγωγής. Αυτά τα δύο είναι αλληλένδετα».
