To βιολογικό ρύζι στην Ευρώπη
Η παραγωγή ρυζιού έχει μεγάλη σημασία για αρκετές χώρες της Ευρώπης. Στην Ευρώπη, το 80% του ρυζιού παράγεται στην Ιταλία και στην Ισπανία, το 12% στην Ελλάδα και στην Πορτογαλία, ενώ το υπόλοιπο 8% στη Γαλλία, στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία και στην Ουγγαρία. Τεράστια, όμως, είναι η διαφορά στην παραγωγή συμβατικού και βιολογικού ρυζιού στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το μερίδιο αγοράς συμβατικού ρυζιού το 2015 ήταν 98% και για το βιολογικό ρύζι ήταν 2%.
Οι χώρες
Τα ηνία και στην παραγωγή βιολογικού ρυζιού κρατά η Ιταλία, με μερίδιο αγοράς 67%, όπως φαίνεται και στον Πίνακα 1. Δεύτερη είναι η Ρουμανία με 26%, ενώ στην τρίτη θέση βρίσκονται η Ελλάδα και η Ισπανία με 3%. Την πεντάδα κλείνει η Ουγγαρία, με 1% παραγωγή. Σύμφωνα με τον Πίνακα 2, το 2015 η Ιταλία παρήγαγε 40.611 τόνους βιολογικό ρύζι, αυξάνοντας την παραγωγή της από τους 33.493 τόνους το 2014. Αντίθετα, η Ελλάδα παρουσιάζει μειωμένη παραγωγή την περίοδο 2014-2015, καθώς το 2014 καταγράφηκαν 2.331 τόνοι, ενώ το 2015 η παραγωγή έφτασε τους 1.974 τόνους. Την ίδια πτωτική πορεία ακολούθησε και η Ισπανία, ενώ αύξηση την περίοδο 2014-2015 παρουσίασαν η Ουγγαρία και η Ρουμανία.
Η Ελλάδα
Για τη μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην παραγωγή συμβατικού και βιολογικού ρυζιού, αλλά και την πρωτοβουλία να ιδρύσει μία ομάδα παραγωγών, με σκοπό την καλλιέργεια νέων ποικιλιών ρυζιού και την καλύτερη παραγωγή και διακίνηση των παραγόμενων προϊόντων, μίλησε στην «ΥΧ» ο καλλιεργητής βιολογικού ρυζιού Σπύρος Καραχάλιος: «Η βιολογική καλλιέργεια ρυζιού είναι δύσκολη και μη αποδοτική σε σχέση με τη συμβατική καλλιέργεια ρυζιού και αυτό αποθαρρύνει πολλούς παραγωγούς. Θέλει περισσότερη εργασία, καθώς δεν υπάρχουν τα συνηθισμένα ραντίσματα και λιπάσματα. Το λίπασμα που χρησιμοποιούμε εμείς είναι κοπριά από στάβλους. Χρειάζεται, επίσης, αμειψισπορά λόγω των ζιζανίων. Κάθε δύο χρόνια θα πρέπει να αλλάζεις χωράφι και να κάνεις πρώιμη καταπολέμηση των ζιζανίων. Ετοιμάζεις, δηλαδή, τα χωράφια για σπορά χωρίς, όμως, να την κάνεις, με σκοπό να φυτρώσουν πρώιμα τα ζιζάνια, ώστε να τα καταπολεμήσεις μετά είτε με μηχανοκίνητα μέσα είτε με χειρωνακτική εργασία». Όλα τα παραπάνω, όπως αναφέρει, αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για πολλούς παραγωγούς.
Ακόμα ένα ζήτημα, όμως, για τη μικρή παραγωγή της Ελλάδας είναι οι αγορές. «Όσο υπάρχει ζήτηση θα υπάρχει και προσφορά. Στην Ιταλία, που σημειώνεται και η μεγαλύτερη παραγωγή ρυζιού, υπάρχει μεγαλύτερη αγορά και περισσότερες εξαγωγές προς άλλες χώρες». Ωστόσο, όπως τονίζει ο βιοκαλλιεργητής, οι εξαγωγές είναι πολύ δύσκολες. Θα πρέπει να υπάρχει άτομο που θα ψάξει για τις αγορές αυτές στο εξωτερικό. «Αν υπάρξουν οι αγορές και αυξηθεί η ζήτηση, τότε θα μπουν περισσότεροι παραγωγοί στη βιολογική καλλιέργεια ρυζιού για να την καλύψουν», τονίζει.
Η ισχύς εν τη ενώσει
Όσα δεν μπορεί να πετύχει ο μεμονωμένος παραγωγός μόνος του τα πετυχαίνει μέσω της συνεργασίας. Με κεντρικό άξονα τα παραπάνω, ο Σπύρος Καραχάλιος δημιούργησε ομάδα παραγωγών. «Όταν είδαμε πως η παγκόσμια παραγωγή ρυζιού αυξάνεται και θέλοντας να δοκιμαστούμε σε κάτι διαφορετικό, μαζί με άλλα τέσσερα άτομα φτιάξαμε μία ομάδα παραγωγών, με σκοπό να καλλιεργήσουμε νέες ποικιλίες, να μεγαλώσουμε την καλλιέργεια και να μπορούμε να προσφέρουμε περισσότερο», αναφέρει ο Σπ. Καραχάλιος. Η συγκεκριμένη ομάδα παραγωγών δοκιμάζει κάθε χρόνο νέες ποικιλίες, τις οποίες στέλνει σε εταιρεία στην Ιταλία για πώληση εκεί. «Είχαμε δοκιμάσει το μαύρο ρύζι, το οποίο όμως δεν ανταποκρίθηκε. Τώρα είμαστε στη διαδικασία παραγωγής του τύπου μπασμάτι, το αρωματικό ρύζι, το οποίο έχει πιστοποιηθεί πλέον ως ελληνικό ρύζι και έχει βγει ήδη στην αγορά». Η ομάδα παραγωγών, δηλαδή, με επικεφαλής τον Σπύρο Καραχάλιο, κάθε χρόνο κάνει δοκιμές σε διαφορετικές ποικιλίες ρυζιού, την παραγωγή των οποίων στέλνει σε ιταλική εταιρεία. «Κάθε χρόνο προσφέρουμε 2-3 ποικιλίες. Η εταιρεία τις βάζει στην αγορά και μας ενημερώνει ποια ανταποκρίνεται καλύτερα και έτσι συνεχίζουμε».
Αυτό, όμως, που επισημαίνει ο βιοκαλλιεργητής είναι πως «οι εξαγωγές είναι μια δύσκολη διαδικασία. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή για όποιον επιθυμεί να ασχοληθεί».
Παραγωγή βιολογικού ρυζιού στην ΕΕ 2015, μερίδιο αγοράς
Ιταλία |
67% |
Ρουμανία |
26% |
Ελλάδα |
3% |
Ισπανία |
3% |
Ουγγαρία |
1% |
Παραγωγή βιολογικού ρυζιού στην ΕΕ 2012-2015 (σε τόνους)
|
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
Ελλάδα |
|
528 |
2.331 |
1.974 |
Ισπανία |
1.506 |
1.863 |
3.298 |
1.802 |
Ιταλία |
44.256 |
|
33.493 |
40.611 |
Ουγγαρία |
270 |
268 |
352 |
773 |
Ρουμανία |
5.314 |
6.158 |
12.521 |
15.473 |
Πηγή: Eurostat